20 აპრილს რადიო „საქართველოს ხმის“ ეთერში გიორგი კორძაძის საავტორო გადაცემა „დახმარების ხელს გიწვდით ჟურნალისტი“ გავიდა, რომლის სტუმარი ჰომეოპათი თინა თოფურია იყო. აღნიშნული გადაცემა სოციალურ ქსელშიც გავრცელდა. გადაცემა კოვიდვაქცინების დისკრედიტაციას ისახავდა მიზნად და კოვიდვაქცინების შესახებ არაერთი ანტივაქსერული და დეზინფორმაციული გზავნილი გაჟღერდა.
მტკიცება: ყველანაირი კანონები დაირღვა იმუნოლოგიის საერთოდ, ვაქცინის გამოცდის და შექმნის კანონები დაირღვა. ფაქტია, რომ ეს არ არის ადამიანის ჯანმრთელობაზე ზრუნვა, ეს არის სამედიცინო ექსპერიმენტები, ეს არის დიდი ფულის კეთება.... ფაიზერი, მოდერნა, ასტრაზენეკა ეს არის გენმოდიფიცირებული ვაქცინები, არაფერს არ გვიმალავენ, გვეუბნებიან რომ ეს არის ექსპერიმენტული ვაქცინები, ეს არის კანდიდატი ვაქცინები, 2023 წლამდე გაგრძელდება ამათი გამოცდა. მიმდინარეობს მათი კლინიკური გამოცდა, მესამე მეოთხე ფაზების, ძირითადად მესამე ფაზების. ცხოველებზე იყო კვლევა გამოტოვებული.
ვერდიქტი: ყალბი ამბავი
COVID-19-ის ვაქცინები [ფაიზერი, მოდერნა, ასტრაზენეკა], რომელიც თინა თოფურიამ დაასახელა, მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის და მაღალი სანდოობის მქონე მარეგულირებლების მიერ არის ავტორიზებული. ავტორიზებული ვაქცინა ნიშნავს, რომ ვაქცინების ეფექტიანობა და უსაფრთხოება შესაბამისი კვლევებით არის დამტკიცებული. ვაქცინას გადაუდებელი გამოყენებისთვის ავტორიზაცია მხოლოდ მას შემდეგ ენიჭება, რაც კლინიკური კვლევის მესამე ფაზას წარმატებით გაივლის.
COVID-19-ის ვაქცინები შემჭიდროებულ ვადებში შეიქმნა და დამტკიცდა, თუმცა კვლევის არცერთი საფეხური, რომლითაც ვაქცინების ეფექტურობა და უსაფრთხოება დგინდება, გამოტოვებული არ ყოფილა. პანდემიის პირობებში, COVID-19 ვაქცინის შექმნის პროცესის დაჩქარების მიზნით, მეცნიერები და მწარმოებლები რამდენიმე სხვადასხვა ფაზას პარალელურ რეჟიმში წარმართავდნენ. ვაქცინის შემუშავების პროცესის დაჩქარებას მნიშვნელოვანი ფინანსური რესურსების მობილიზებამ შეუწყო ხელი.
ვაქცინა თავდაპირველად შემოწმების და შეფასების (პრეკლინიკურ) ფაზას გადის, პრეკლინიკური ფაზა არის ექსპერიმენტული. ვაქცინას თავდაპირველად ცხოველებზე ცდიან. თუ ვაქცინა იმუნურ რეაქციას აღძრავს, ამის შემდეგ კლინიკური შემოწმება ხდება, რომელიც სამი ფაზისგან შედგება. პირველ ფაზაში ვაქცინის გამოცდა მცირე ჯგუფში შემავალ მოხალისეებზე ხდება. მეორე ფაზაში - ვაქცინის უსაფრთხოების და იმუნური რეაქციის აღძვრის უნარის შემდგომი შეფასების მიზნით, სხვადასხვა ასაკობრივ ჯგუფში, რამდენიმე ასეულ მოხალისეს უტარდება აცრა. ამავე ეტაპზე, როგორც წესი, შესადარებლად გამოცდაში ერთვება ჯგუფი, რომელსაც ვაქცინა არ მიუღია. ამის შედეგად დგინდება, აცრილთა ჯგუფის წევრებში დაფიქსირებული ცვლილებები, ვაქცინითაა გამოწვეული თუ შემთხვევითობის შედეგს წარმოადგენს. მესამე ფაზაში ათასობით მოხალისე ერთვება და შედარება ანალოგიურ ჯგუფში შემავალ მოხალისეებთან ხდება, რომელთაც ვაქცინა არ მიუღიათ, თუმცა შესადარებელი პროდუქტი (პლაცებო) მიიღეს. აღნიშნულის საფუძველზე განისაზღვრება ვაქცინის ეფექტურობა შესაბამისი დაავადებისგან თავდაცვის მიზნით და ვაქცინის უსაფრთხოების შესწავლა ადამიანთა გაცილებით ფართო ჯგუფზე ხდება. გამოცდების მესამე ფაზა სხვადასხვა ქვეყანაში და ქვეყნის შიგნით სხვადასხვა ადგილას ტარდება, იმის დასადასტურებლად, რომ ვაქცინის ეფექტურობასთან დაკავშირებული მიგნებების გამოყენება მოსახლეობის სხვადასხვა ჯგუფთან არის შესაძლებელი.
კოვიდვაქცინებმა ზემოთ ჩამოთვლილი კვლევის ყველა საფეხური წარმატებით გაიარეს, რის საფუძველზეც მიენიჭათ ავტორიზაცია. ავტორიზაციის მინიჭებისა და ვაქცინაციის პროგრამის დაწყების შემდეგ გრძელდება მონიტორინგი, ეროვნული ჯანდაცვის ორგანოები და ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია ვაქცინის ნებისმიერ გვერდით ეფექტზე დაკვირვებას მუდმივ რეჟიმში აწარმოებენ.
მტკიცება, თითქოს ვაქცინა პირდაპირ ადამიანებზე დატესტეს, ისე რომ მისი უსაფრთხოება ცხოველებზე არ იყო დადგენილი, ტყუილია. აღნიშნულ დეზინფორმაციას თინა თოფურია ჯერ კიდევ 2020 წლის სექტემბერში ავრცელებდა (იხილეთ: „ფაქტ-მეტრის“ სტატია).
თინა თოფურიას მიერ გაჟღერებული მტკიცებები კოვიდვაქცინების [ფაიზერი, მოდერნა, ასტრაზენეკა] შესახებ არის ტყუილი.
მტკიცება: 60 წლის ზემოთ ადამიანებში ასტრაზენეკას ვაქცინის კლინიკური კვლევა არ ჩატარებულა, თქვენ წირავთ ადამიანებს გამოუცდელი ვაქცინის მიღებით
ვერდიქტი: ყალბი ამბავი
თინა თოფურია აქამდე ამტკიცებდა, რომ ხანდაზმულებში ასტრაზენეკას ვაქცინა არაეფექტიანია (8-10%), ახლა კი აცხადებს, რომ საერთოდ არ არის გამოცდილი.
AstraZeneca-ს ვაქცინის კლინიკურ კვლევებში ხანდაზმულთა მცირე ნაწილი იყო ჩართული, ამიტომაც ვაქცინაციის პროგრამის საწყის ეტაპზე, ხანდაზმულებში ვაქცინის ეფექტიანობასთან დაკავშირებით, არაერთგვაროვანი დამოკიდებულება გაჩნდა. შეზღუდული მონაცემების მიუხედავად, ვაქცინის ეფექტურობა ასაკოვან მოსახლეობაში ისეთივე მაღალი იყო, როგორც ახალგაზრდებში. არსებული კვლევებისა და მონაცემების შესწავლის საფუძველზე, ევროპის მედიკამენტების სააგენტომ (EMA), ასევე ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ AstraZeneca-ს ვაქცინის გამოყენების რეკომენდაცია გასცა, მათ შორის 65 წელს ზევით ასაკობრივ კატეგორიაში.
ვაქცინაციის შედეგებმა და ფართომასშტაბიანმა კვლევებმა ასევე დაადასტურა, რომ Oxford-AstraZeneca ხანდაზმულებში ისეთივე მაღალეფექტიანია, როგორც სხვა ასაკობრივ კატეგორიაში. მარტში გამოქვეყნდა ფათომასშტაბიანი კვლევის შედეგები, რომლის თანახმადაც, AstraZeneca-ს ვაქცინის ეფექტიანობამ სიმპტომური ინფექციის პროფილაქტიკაში 79% აჩვენა, 65 წელს ზემოთ ასაკობრივ ჯგუფში კი ვაქცინის ეფექტიანობა 80%-ია. აღნიშნულ კვლევაში 6 ათასი 65 წელს ზემოთ ასაკის მოხალისე იყო ჩართული.
შესაბამისად, მტკიცება, რომ ასტრაზენეკას კლინიკური კვლევა 60 წელს ზემოთ ასაკის ადამიანებზე არ ჩატარებულა, არის ტყუილი.
მტკიცება: ასტრაზენეკას გამოცდა დაიწყეს ინგლისში და კანადაში 12-დან 15 წლის ბავშვებზე, ინგლისმა ერთი კვირის წინ უარი თქვა, იმიტომ, რომ იქაც გამოიწვია მიდრეკილებები თრომბოემბოლიისკენ, ბავშვებზეა საუბარი
ვერდიქტი: ყალბი ამბავი
ბავშვებში AstraZeneca-ს ვაქცინის კვლევის შეჩერება უკავშირდება ზრდასრულებში ვაქცინასა და თრომბის შემთხვევებს შორის შესაძლო კავშირის დადგენას. მტკიცება, რომ ვაქცინამ სისხლის შედედების პრობლემები ბავშვებშიც გამოიწვია, არის მცდარი.
Oxford-AstraZeneca-ს ვაქცინის კლინიკური კვლევა 6-დან 17 წლამდე ბავშვებში 2021 წლის თებერვალში დაიწყო. 7 აპრილს, მას შემდეგ, რაც ევროპის წამლების სააგენტოს ხელმძღვანელმა განაცხადა, რომ თრომბოზის წარმოქმნასა და „ასტრაზენეკას“ ვაქცინას შორის შესაძლო კავშირი არსებობდა, ბავშვებზე ვაქცინის კვლევა შეჩერდა. ოქსფორდის უნივერსიტეტის პროფესორი ენდრიუ პოლარდის ინფორმაციით, ცდების დროს უსაფრთხოებასთან დაკავშირებული პრობლემები არ წარმოქმნილა.
მტკიცება: გენეტიკური კოდის შეცვლა, რაც შეუძლიათ ამ ახალ გენმოდიფიცირებულ ვაქცინებს
ვერდიქტი: ყალბი ამბავი
Covid-ის საწინააღმდეგო ვაქცინებს გენეტიკური კოდის შეცვლა არ შეუძლია. ვაქცინები არ ხვდება უჯრედის ბირთვში, სადაც ინახება ჩვენი დნმ - გენეტიკური მასალა.
Pfizer/BioNTech -ის და Moderna-ს ვაქცინები ი-რნმ (mRNA) ტექნოლოგიას ეყრდნობა, რომელიც ადამიანის ორგანიზმს აწვდის ინფორმაციას იმის შესახებ, თუ როგორ აწარმოოს, COVID-19-ის ვირუსის მსგავსი წვეტოვანი ცილები. იმუნური პასუხის შესაქმნელად, ბუნებრივი ქიმიური ნივთიერების ასლი - რნმ მატრიცაა გამოყენებული. ორგანიზმში მოხვედრის შემდეგ, რნმ ვაქცინა ფუნქციონირებს, როგორც რნმ მატრიცა და უჯრედს ასწავლის, უცხო ცილა ან მხოლოდ ნაწილი შექმნას, რომელიც იმუნური პასუხის გამომუშავებას იწვევს. ამის შემდეგ, რნმ-ის მოლეკულა იშლება და ორგანიზმი მისგან თავისუფლდება.
Oxford/AstraZeneca-ს COVID-19-ის საწინააღმდეგო ვაქცინა არის ვირუსული ვექტორული ვაქცინა. ამ შემთხვევაში სხვა ვირუსის მოდიფიცირება ხდება, კერძოდ, კორონავირუსის ე.წ. სპაიკ ცილის გენის გადატანა სხვა ვირუსთან. ვირუსულ ვექტორად შიმპანზის შესუსტებული ადენოვირუსია აღებული, რომელიც ჩვეულებრივ გაციებას იწვევს. მოდიფიცირებული ვირუსი ადამიანის უჯრედებში არ მრავლდება და საფრთხეს არ წარმოადგენს. იმისთვის რომ ორგანიზმმა წვეტოვანი ცილის წარმოქმნა დაიწყოს, შესაბამისი ინფორმაცია მას ვექტორული ვირუსის - ადენოვირუსის საშუალებით, გადაეცემა. აღსანიშნავია, რომ ვექტორული ტექნოლოგია აპრობირებული მეთოდია.
კოვიდვაქცინებს არ აქვთ უნარი ადამიანის დნმ-ის [გენეტიკური კოდის შეცვლის] და აღნიშნული მტკიცება სრულიად აბსურდულია (იხილეთ: „ფაქტ-მეტრის“ სტატია COVID-19-ის ვაქცინების მოქმედების მექანიზმსა და შემადგენლობაზე).
მტკიცება: ცხოველებში ამ ვაქცინებმა აჩვენა მუტაგენობა, მამაკაცებმა ვინც აპირებს ბავშვის გაჩენას უნდა გაყინონ სპერმა, გარდა ამისა, არის ასეთი რეკომენდაცია და თუ ქალი დაორსულებას აპირებს, აცრიდან მინიმუმ 3 თვე არ უნდა დაფეხმძიმდეს
ვერდიქტი: ყალბი ამბავი
თინა თოფურია აცხადებს, რომ ის კვლევებს ეყრდნობა, რომელიც „სასწრაფოდ გააქრეს“. არ არსებობს, არანაირი მტკიცებულება, რომ რომელიმე კოვიდვაქცინის გვერდითი ეფექტი არის მუტაგენობა ან ნაყოფიერებასთან დაკავშირებული პრობლემები. ყალბია მტკიცება, რომ სპერმის გაყინვისა და დაფეხმძიმების შესახებ მსგავსი რეკომენდაციები არსებობს.
დღემდე საერთაშორისო ჯანდაცვის ინსტიტუტების მიერ აღიარებული არცერთი ვაქცინის ანოტაციაში, მოწოდება სპერმის გაყინვის შესახებ არ არსებობს (წყარო 1; წყარო 2; წყარო 3; წყარო 4).
„ბრიტანეთის ნაყოფიერების საზოგადოების“ (The British Fertility Society) და „რეპროდუქციისა და კლინიკური მეცნიერების ასოციაციის“ (Association of Reproductive and Clinical Scientists) ცნობით, აბსოლუტურად არანაირი მტკიცებულება და არც თეორიული მიზეზი არსებობს იმისა, რომ რომელიმე კოვიდვაქცინას ქალის ან მამაკაცის ნაყოფიერებზე რაიმე გავლენის მოხდენა შეუძლია.
ამერიკის დაავადების კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის (CDC) ინფორმაციით, არ არსებობს მტკიცებულება იმისა, რომ COVID-19 ვაქცინაცია იწვევს ორსულობასთან დაკავშირებულ რაიმე პრობლემას, მათ შორის, პლაცენტის განვითარებას. ამასთან, ვაქცინები, მათ შორის - COVID-19 ვაქცინები, ნაყოფიერების პრობლემებს არ იწვევს.
გადაცემაში წამყვანის მიერ, ასევე არაერთი შეთქმულების თეორია და დეზინფორმაცია გაჟღერდა ( მათ შორის, თითქოს ვაქცინების მიზანი მოსახლეობის დეპოპულაციაა და ბილ გეთისის ერთ-ერთი გამოსვლა მოიყვანა მაგალითად - ამ თემაზე იხილეთ: „ფაქტ-მეტრის“ სტატია). წამყვანმა ასევე განაცხადა, რომ კოვიდვაქცინები მოხალისეებსა და ცხოველებზე გამოცდილი არ ყოფილა და პირდაპირ მოსახლეობაზე მიმდინარეობს ექსპერიმენტი, რაც ასევე არის ყალბი ამბავი.
---------------------------------------------------------------------------------------
სტატია Facebook-ის ფაქტების გადამოწმების პროგრამის ფარგლებში მომზადდა. ვერდიქტიდან გამომდინარე, Facebook-მა შესაძლოა სხვადასხვა შეზღუდვა აამოქმედოს - შესაბამისი ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე. მასალის შესწორებისა და ვერდიქტის გასაჩივრების შესახებ ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე.