1 დეკემბერს ტელეკომპანია „ობიექტივის“ ეთერში ნინო რატიშვილის საავტორო გადაცემა „დღის ბოლოს“ სტუმრები თინათინ გოცაძე და ზვიად გოგიაშვილი იყვნენ. ზვიად გოგიაშვილმა „ობიექტივის“ ეთერში კორონავირუსის ვაქცინებთან დაკავშირებით ყალბი ინფორმაციის შემცველი არა ერთი მტკიცება გააჟღერა. სოციალურ ქსელში მოცემული ჩანაწერი აქტიურად გავრცელდა (ბმული 1, ბმული 2). აღსანიშნავია, რომ თინათინ გოცაძე გადაცემა „ესკულაპის“ და ზვიად გოგიაშვილი ტელეკომპანია „ოლიონის“ საშუალებითაც ავრცელებდნენ დეზინფორმაციას და ფაქტების დამახინჯებულად წარმოჩენით კოვიდვაქცინებისადმი საზოგადოებაში უნდობლობის გაღვივებას უწყობდნენ ხელს.
მტკიცება: ბუსტერული დოზის გაკეთებაც აღარ კმარა, რადგან ახლა უკვე გაჩნდა „ომიკრონის“ ახალი შტამი, რომელიც პოტენციურად გადაფარავს ყველა დანარჩენ, მანამდე არსებულ შტამს და ჩაანაცვლებს. „ომიკრონთან“ მიმართებაში არსებული ვაქცინები აღარ იმუშავებს, ახალი ვაქცინა არის საჭირო
ვერდიქტი: მანიპულაცია
სამხრეთ აფრიკაში გამოვლენილ ახალ შტამს (B.1.1.52), რომელიც „ომიკრონის“ სახელითაა ცნობილი, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ (WHO) 26 ნოემბერს „შეშფოთების ვარიანტის“ სტატუსი მიანიჭა. გადაცემის გასვლის პერიოდში ჯერ კიდევ არ არსებობდა სრული ინფორმაცია იმის თაობაზე, თუ რამდენად გადამდები იყო „ომიკრონის“ შტამი უკვე არსებულ შტამებთან შედარებით. თუმცა WHO-ს გენერალურმა დირექტორმა 14 დეკემბერს განაცხადა, რომ „ომიკრონის“ შტამი ისეთი სისწრაფით ვრცელდება, რაც კორონავირუსის აქამდე არსებულ შტამებთან არ დაფიქსირებულა. ამჟამად არსებული ინფორმაციით „დელტა“ შტამთან შედარებით „ომიკრონის“ შტამით ინფიცირების დროს დაავადება უფრო მსუბუქი ფორმით ან საერთოდ უსიმპტომოდ მიმდინარეობს. თუმცა ამ შტამის სიმპტომების სიმძიმის შესაფასებლად მეტი დრო და მონაცემია საჭირო.
WHO-ს მიერ 28 ნოემბერს გაკეთებული განცხადების თანახმად, მიმდინარეობს მუშაობა იმის დასადგენად, თუ რა სახის გავლენა შეიძლება იქონიოს ახალმა შტამმა უკვე არსებული კოვიდსაწინააღმდეგო ვაქცინების ეფექტურობაზე. ორგანიზაცია აღნიშნავს, რომ ზოგადად ამჟამინდელი ვაქცინები მძიმე ავადმყოფობის შემცირებისა და ლეტალობისგან დაცვის საშუალებად რჩება, მათ შორის „დელტა“ ვარიანტის შემთხვევაშიც. თუმცა, მეტი დაკვირვებაა საჭირო იმის დასადგენად, თუ რამდენად ეფექტური იქნება არსებული ვაქცინები „ომიკრონის“ წინააღმდეგ. სამხრეთ აფრიკის ეპიდემიური ცენტრის ხელმძღვანელის, ტულიო დე ოლივიერას 26 ნოემბრის განცხადებით, „ომიკრონის“ შტამზე ჯერჯერობით სრული ინფორმაცია არ არსებობს, თუმცა მის წინააღმდეგ ბრძოლის საუკეთესო საშუალებად COVID-19-ის საწინააღმდეგო ვაქცინა რჩება. შესაბამისად, გადაცემაში გაკეთებული განცხადების („ომიკრონთან“ მიმართებაში არსებული ვაქცინები აღარ იმუშავებს, ახალი ვაქცინა არის საჭირო“) მომენტში, ვაქცინების ეფექტურობა „ომიკრონის“ შტამის წინააღმდეგ ჯერ კიდევ შესწავლის პროცესში იყო და ზუსტი ცნობები, იმუშავებდა თუ არა არსებული ვაქცინები ახალი შტამის მიმართ, არ არსებობდა. ამრიგად, მტკიცება, რომ „ომიკრონის“ შტამის წინააღმდეგ ახალი ვაქცინის შექმნა იქნებოდა საჭირო, საფუძველს მოკლებულია.
8 დეკემბერს ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ განაცხადა, რომ კორონავირუსის საწინააღმდეგო არსებულმა ვაქცინებმა „ომიკრონით“ დაავადებული პაციენტები დაავადების მძიმე ფორმით მიმდინარეობისგან უნდა დაიცვას. WHO-ს გადაუდებელი დახმარების დირექტორის, დოქტორი რაიანის ცნობით, „კორონავირუსის ყველა შტამის შემთხვევაში არსებული ვაქცინები ეფექტური აღმოჩნდა ლეტალობის და დაავადების მძიმე ფორმით მიმდინარეობის თავიდან არიდების კუთხით, შესაბამისად, არ არსებობს საფუძველი ვიფიქროთ, რომ ვაქცინები „ომიკრონის“ შტამის შემთხვევაში ვერ იმუშავებს“.
მოგვიანებით, 8 დეკემბერს, გაირკვა, რომ წინასწარი ლაბორატორიული კვლევების თანახმად, ფაიზერის ვაქცინის ბუსტერ დოზა კორონავირუსის ომიკრონის ვარიანტს ანეიტრალებს.
10 ნოემბერს ინფექციონისტმა ალექსანდრე გოგინავამ „რადიო თავისუფლებასთან“ საუბარში აღნიშნა, რომ „ომიკრონზე“ დადასტურებული დასკვნების გამოტანა ჯერ ნაადრევია. „მხოლოდ რამდენიმე კვლევაზე დაყრდნობით იმის თქმა, რომ „ომიკრონი“ ჩაანაცვლებს „დელტა“ შტამს და გამოიწვევს იგივე პრობლემებს, რაც გამოიწვია „დელტამ“, არ არის სწორი...ცალსახად იმის თქმა, რომ „ომიკრონი“ იქნება ისეთივე აგრესიული, როგორიც არის „დელტა“ და ისეთივე გლობალურ პრობლემას შექმნის, ეს ჯერ ნაადრევია. ამის წინაპირობები არსებობს...თუმცა, კვლევები ჯერ განვითარების პროცესშია. ამიტომ, ამ ეტაპზე „ომიკრონის“ მონათვლა, როგორც კატასტროფის, რომელიც წალეკავს ყველაფერს და „დელტა“ შტამს ჩაანაცვლებს და იქნება უფრო აგრესიული, არის ცოტა ნაადრევი“. ალექსანდრე გოგინავამ ასევე აღნიშნა, რომ ძირითადად მუტაციებს შტამები იმ რეგიონებში განიცდის, სადაც ვაქცინაცია ცუდად მიმდინარეობს. რაც შეეხება ვაქცინის ბუსტერ დოზებს, ალექსანდრე გოგინავას განცხადებით, „ზოგადად ახალ შტამებთან, მათ შორის „ომიკრონთან“ ბრძოლაშიც გამოსავალი არის ვაქცინაცია, მათ შორის, ბუსტერული დოზებით. თუ ჩვენ მოვახერხებთ და მოსახლეობის დიდი ნაწილი იქნება იმუნიზირებული და ვაქცინირებული, ამ შემთხვევაში ახალ მუტანტ შტამებსაც მოვუსპობთ სწრაფად და აგრესიულად გავრცელების საშუალებას“.
მტკიცება: თვითონ CDC-ის საიტზეც რომ შეხვიდეთ იქ მედიკამენტების ჩამონათვალში, რომლებიც დაშვებულია და გამოიყენება სამედიცინო პრაქტიკაში, ივერმექტინი წერია მეორე. ეს არავის მიერ არ ჟღერდება საქართველოში. არც ერთი ექიმი არ ახსენებს. არსებობს გამოსავალი და ჩვენ უნდა მოვითხოვოთ კლინიკებისგან, რომ გამოყენებულ იქნას ის პრაქტიკა, რომელმაც გაამართლა მსოფლიოს უზარმაზარ რეგიონში და მიიღო აბსოლუტური შედეგი
ვერდიქტი: ყალბი ამბავი
ამერიკის დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის (CDC) ოფიციალურ ვებგვერდზე აღნიშნულია, რომ პრეპარატი ივერმექტინი კორონავირუსის მკურნალობის ან პრევენციისთვის ამერიკის საკვებისა და მედიკამენტების ადმინისტრაციის მიერ (FDA) არ არის ავტორიზებული ან დამტკიცებული. ჯანმრთელობის ეროვნული ინსტიტუტის (NIH) 26 აგვისტოს ინფორმაციის თანახმად, ამჟამად არსებული მონაცემები არასაკმარისია იმისთვის, რომ COVID-19-ის ივერმექტინით მკურნალობის რეკომენდაცია გაიცეს.
ანტიპარაზიტული პრეპარატი ივერმექტინი ძირითადად ვეტერინარიაში ცხოველების (მსხვილი რქოსანი, ცხვარი, თხა, ღორი, კურდღელი) სამკურნალოდ, სხვადასხვა სახის შინაგანი და გარეგანი პარაზიტების საწინააღმდეგოდ გამოიყენება. რიგ ქვეყნებში, ზოგიერთი პარაზიტული დაავადებების დროს, მისი გამოყენება ადამიანებზეც ნებადართულია. თუმცა ცხოველებსა და ადამიანებში გამოყენებული პრეპარატი ერთმანეთისგან განსხვავდება და გათვალისწინებულია პრეპარატის შესაბამისი დოზა, რადგან პრეპარატში შემავალი ნივთიერებების მაღალი კონცენტრაცია შესაძლოა, რომ ადამიანისთვის ტოქსიკური აღმოჩნდეს. ამერიკის საკვებისა და მედიკამენტების სააგენტოს (FDA) ოფიციალურ ვებგვერდზე აღნიშნულია, რომ ამჟამად არსებული კვლევების მიხედვით, პრეპარატი COVID-19-ის პრევენციისთვის ან მის სამკურნალოდ არ შეიძლება იქნას გამოყენებული. აღნიშნულთან დაკავშირებით „ფაქტ-მეტრი“ აქამდეც წერდა.
მტკიცება: FDA-მ რომ ავტორიზაცია მიანიჭა [ვაქცინას], არ ნიშნავს იმას, რომ კლინიკური კვლევები დასრულებულია. ამერიკის სამთავრობო საიტზე დევს ინფორმაცია, სადაც მითითებულია, რომ ფაიზერის რნმ ვაქცინის კლინიკური კვლევების მესამე ფაზა დასრულდება 2023 წლის 2 მაისს... ეს არის მტკიცებულება, რომ მიმდინარეობს ექსპერიმენტი
ვერდიქტი: ყალბი ამბავი
Clinicaltrial.gov-ზე აღნიშნული კვლევა პირველად 2020 წლის 30 აპრილს გამოქვეყნდა და 2021 წლის 27 ოქტომბერს განახლდა. კვლევის აღწერაში მითითებულია, რომ აღნიშნული კვლევა ი-რნმ ვაქცინების 1/2/3 ფაზის, კანდიდატი ვაქცინის შერჩევის და ჯანმრთელ ადამიანებში მის ეფექტურობაზე დაკვირვებას ემსახურება. კვლევის შესახებ მეტი ინფორმაციის მისაღებად, „ფაქტ-მეტრი“ დაავადებათა კონტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნულ ცენტრს (NCDC) დაუკავშირდა. NCDC-ის თანახმად, „ფაიზერის ვაქცინის აღნიშნული კვლევა ეხება ახალ შტამებთან და ბუსტერ დოზებთან დაკავშირებით ვაქცინის ეფექტურობის შეფასებას. მსგავსი სტატუსი ფაიზერზე სხვა შემთხვევებშიც შეიძლება დაიდოს. მაგალითად, ბავშვებში ქვედა ასაკობრივ ჯგუფში ან ახალ შტამთან დაკავშირებით დამატებითი კვლევისას“. შესაბამისად, აღნიშნული კვლევის საფუძველზე იმის მტკიცება, რომ ვაქცინებს კლინიკური კვლევების სამი ფაზა არ დაუსრულებიათ და ახლა მიმდინარეობს, მცდარია.
Pfizer-ის ვაქცინამ კვლევის ყველა საფეხური წარმატებით გაიარა. მეტიც, Pfizer არის პირველი კოვიდსაწინააღმდეგო ვაქცინა, რომელსაც 2021 წლის 23 აგვისტოს აშშ-ს საკვებისა და მედიკამენტების ადმინისტრაციის სრული (FDA) ავტორიზაცია მიენიჭა. შესაბამისად, ვაქცინა ოფიციალურად 16 წლის და 16 წელს ზემოთ მოქალაქეებში გამოიყენება. 12-15 ასაკის პირებში ვაქცინის მოხმარება გადაუდებელი გამოყენების ნებართვის საფუძველზეა შესაძლებელი.
აღსანიშნავია, რომ ავტორიზაციის მინიჭებისა და ვაქცინაციის პროგრამის დაწყების შემდეგ გრძელდება მონიტორინგი, ეროვნული ჯანდაცვის ორგანოები და ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია ვაქცინის ნებისმიერ გვერდით ეფექტზე დაკვირვებას მუდმივ რეჟიმში აწარმოებენ.
ვაქცინების კვლევის ფაზების შესახებ ინფორმაცია ვრცლად შეგიძლიათ იხილოთ შემდეგ ბმულებზე: ბმული 1, ბმული 2.
მტკიცება: დოქტორი რობერტ მელოუნი, რომელმაც გამოიგონა [ი-რნმ] ტექნოლოგია, როგორც ვაქცინაციისთვის გამოსადეგი, ის აცხადებს, რომ ეს არის ისეთი დონის შეუსწავლელი ტექნოლოგია, მასობრივად არგამოცდილი, შეიძლება ჰუმანიზებულ თაგვებზე გამოცადო, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ის დადასტურებულად უსაფრთხოა ადამიანებში
ვერდიქტი: ყალბი ამბავი
რობერტ მელოუნს ი-რნმ ტექნოლოგიაზე დაფუძნებული ვაქცინების შექმნასთან კავშირი არ აქვს. ის კოლეგებთან ერთად რნმ ტექნოლოგიის განვითარებაზე მართლაც მუშაობდა, თუმცა კორონავირუსის ვაქცინებში გამოყენებული რნმ ტექნოლოგიის ფუძემდებლად უნგრელი ბიოქიმიკოსი კატალინ კალიკო და მისი კოლეგა, დრიუ ვაისმენი, ითვლებიან. რობერტ მელოუნი ი-რნმ ვაქცინის გამომგონებლად მხოლოდ საკუთარ ვებგვერდზე, Twitter-ისა და LinkedIn-ის ანგარიშზეა მოხსენიებული. 1989 წელს მან გამოაქვეყნა ნაშრომი, სათაურით, Cationic liposome-mediated RNA transfection, რომელმაც რნმ ტექნოლოგიის შემდგომ განვითარებაში ნამდვილად მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა, თუმცა აღნიშნული მელოუნს რნმ ვაქცინების შემქმნელად არ აქცევს.
აღსანიშნავია, რომ მელოუნი ფაქტების გადამოწმების პლატფორმას - Logiaclly - დაუკავშირდა და აღიარა, რომ რნმ ვაქცინები მას არ გამოუგონებია, თუმცა „ვაქცინის ტექნოლოგიის პლატფორმა“ ნამდვილად მან გამოიგონა.
ფაქტია, რომ ი-რნმ ვაქცინების ეფექტიანობა და უსაფრთხოება არაერთი სამეცნიერო კვლევით დადასტურდა.
-----------------------------------------------------------------
სტატია Facebook-ის ფაქტების გადამოწმების პროგრამის ფარგლებში მომზადდა. ვერდიქტიდან გამომდინარე, Facebook-მა შესაძლოა სხვადასხვა შეზღუდვა აამოქმედოს - შესაბამისი ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე. მასალის შესწორებისა და ვერდიქტის გასაჩივრების შესახებ ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე.
