მიმდინარე წლის 9 ივლისს, პარლამენტში გამოსვლისას, უმრავლესობის წევრმა ზურაბ ტყემალაძემ განაცხადა, რომ მსოფლიოში არ არსებობს ქვეყანა, რომელსაც 10% და 20% ეკონომიკური ზრდა ჰქონია. მან დასძინა, რომ მსგავსი ზრდის ტემპი ქვეყნებს ჰქონდათ მხოლოდ მაშინ, როდესაც ისინი "წუმპიდან ამოდიოდნენ".

ფაქტ-მეტრი აღნიშნული განცხადების სიზუსტით დაინტერესდა.

ეკონომიკური ზრდა ქვეყნის მთლიანი შიდა პროდუქტის (მშპ) რეალურ მატებაში გამოიხატება. მთლიანი შიდა პროდუქტი წლის განმავლობაში ქვეყანაში წარმოებული საქონლისა და მომსახურების საბოლოო ღირებულებაა. 2014 წელს საქართველოს მშპ 16.5 მილიარდი აშშ დოლარი იყო.

გრაფიკი 1:

მშპ მიმდინარე ფასებში (მილიარდი აშშ დოლარი) და მშპ-ის რეალური ზრდის ტემპი 1997-2014 წლებში

გრაფიკიდან ჩანს, რომ საქართველოს 10%-ზე მეტი რეალური ზრდის ტემპი 1997 წლის შემდეგ სამჯერ ჰქონდა. 2003-2007 წლებში კი, ზრდის ტემპის საშუალო მაჩვენებელი 9.7% იყო.

ამასთან, არსებობს ბევრი მაგალითი, როდესაც სხვადასხვა ქვეყანას 10% და უფრო მაღალი ეკონომიკური ზრდა ჰქონდა.

ცხრილი 1:

ქვეყნები, რომელთაც 10%-დან 20%-მდე ეკონომიკური ზრდის ტემპი ჰქონდათ

წელი	ქვეყნების ჩამონათვალი
1990	სინგაპური, ტაილანდი, ირანი, გაერთიანებული ემირატები, ნიგერია
1991	სამხრეთ კორეა, არგენტინა, ბელიზი, ბაჰრეინი, ირანი
1992	არგენტინა, ჩილე, მაკაო, ჩინეთი, იორდანია
1993	ალბანეთი, მალაიზია, სინგაპური, ჩინეთი,
1994	სინგაპური, მაროკო, პერუ, ჩინეთი,
1995	ჩილე, ჩინეთი, ალბანეთი,
1996	ჩინეთი, მალაიზია, ერაყი, ანგოლა, მაროკო, ეთიოპია
1997	ირლანდია, ყირგიზეთი, საქართველო, ბელარუსი, ესტონეთი,
1998	აზერბაიჯანი, ალბანეთი, ბოსნია და ჰერცოგოვინა
1999	ირლანდია, სამხრეთ კორეა, ალბანეთი, ბოტსვანა, თურქმენეთი
2000	რუსეთი, აზერბაიჯანი, გაერთიანებული ემირატები,
2001	აზერბაიჯანი, ტაჯიკეთი, ყაზახეთი
2002	აზერბაიჯანი, სომხეთი, ტაჯიკეთი, რუანდა
2003	ჩინეთი, საქართველო, აზერბაიჯანი, ლიბია, სომხეთი, ქუვეითი
2004	ჩინეთი, აზერბაიჯანი, სომხეთი, ტაჯიკეთი, ქუვეითი, ბელარუსი, უკრაინა,
2005	ლატვია, ჩინეთი, კუბა, ვენესუელა, ქუვეითი, ეთიოპია, ლიბია, სომხეთი
2006	ვენესუელა, ბელარუსი, ესტონეთი, მაკაო, ყაზახეთი, ლატვია, ჩინეთი, სომხეთი
2007	სლოვაკეთი, ლიტვა, საქართველო, სომხეთი, ჩინეთი, პანამა, ინდოეთი,
2008	ბელარუსი, მონაკო, აზერბაიჯანი, ეთიოპია, თურქმენეთი, ყატარი
2009	ყატარი, ლიბერია,
2010	ჩინეთი, ინდოეთი, სინგაპური, პარაგვაი, ყატარი, ეთიოპია, ჩადი, ზიმბაბვე
2011	საუდის არაბეთი, ერაყი, პანამა, ეთიოპია, ზიმბაბვე, ყატარი, თურქმენეთი
2012	ლიბერია, პანამა, ზიმბაბვე, თურქმენეთი, ერაყი, მონღოლეთი, ავღანეთი
2013	პარაგვაი, თურქმენეთი, მაკაო, ეთიოპია, ყირგიზეთი, ლიბერია
2014*	ეთიოპია, თურქმენეთი (2014 წლის მონაცემები სრულიად გამოქვეყნებული არ არის)

წყარო: მსოფლიო ბანკი

ცხრილი 2:

ქვეყნები, რომელთაც 20% და უფრო მაღალი ეკონომიკური ზრდის ტემპი ჰქონდათ

წელი	ქვეყნების ჩამონათვალი
1990	თურქმენეთი, ერაყი, ლიბანი, სანტა-ლუსია
1991	ლიბანი
1992	ერაყი
1993	პაპუა ახალი გვინეა, ერაყი, ქუვეითი
1994	ერიტრეა
1995	ისრაელი, ბოსნია და ჰერცოგოვინა
1996	ეკვატორული გვინეა, ბოსნია და ჰერცოგოვინა
1997	ერაყი, ბოსნია და ჰერცოგოვინა
1998	ერაყი, ლიბერია
1999	ლიბერია, ეკვატორული გვინეა
2000	ლიბერია
2001	ლიბერია, ეკვატორული გვინეა
2002	სიერა ლეონე, ლიბერია
2003	N/A
2004	მაკაო, ნიგერია, ერაყი, ეკვატორული გვინეა
2005	აზერბაიჯანი
2006	აზერბაიჯანი, ყატარი, ანგოლა
2007	აზერბაიჯანი, ანგოლა
2008	N/A
2009	ავღანეთი
2010	მაკაო
2011	მაკაო
2012	ლიბია
2013	სიერა ლეონე
2014*	სამხრეთ სუდანი (2014 წლის მონაცემები სრულიად გამოქვეყნებული არ არის)

წყარო: მსოფლიო ბანკი

გასათვალისწინებელია ისიც, რომ 10% და უფრო მაღალი ეკონომიკური ზრდა განვითარებულ ქვეყნებს იშვიათად ახასიათებთ. როგორც წესი, განვითარებულ ეკონომიკებს მშპ-ის ზრდის შედარებით დაბალი ტემპი აქვთ. განვითარებადი ეკონომიკის მქონე ქვეყნები კი, შედარებით მაღალი ეკონომიკური ზრდის პოტენციალით ხასიათდებიან. ფაქტ-მეტრი ამ საკითხზე უკვე წერდა.

საქართველო განვითარებადი ეკონომიკის მქონე ქვეყნების რიცხვს მიეკუთვნება. საქართველოსთვის 10% და უფრო მაღალი ეკონომიკურ ზრდის მიღწევის მიზანი რელევანტურია და ქვეყანას ამის პოტენციალი გააჩნია. შესაბამისად, ჩვენს ქვეყანაში დაფიქსირებული ეკონომიკური ზრდის ევროპის და სხვა განვითარებული ეკონომიკის მქონე ქვეყნების ეკონომიკურ ზრდასთან შედარება არამართებულია.

დასკვნა

ეკონომიკური ზრდის შეფასების ყველაზე გავრცელებული ინსტრუმენტი მთლიანი შიდა პროდუქტის რეალური ზრდის ტემპია. 1997-2014 წლებში საქართველოში 10%-ზე მეტი ეკონომიკური ზრდა სამჯერ დაფიქსირდა. აღსანიშნავია ისიც, რომ საშუალოდ, 2003-2007 წლებში ეკონომიკური ზრდის ტემპი 9.7% იყო.

მსოფლიოში უამრავი მაგალითია, როცა ქვეყნებს 10% და 20% ეკონომიკური ზრდის ტემპი ჰქონიათ. უკანასკნელი 34 წლის მანძილზე ასეთი ქვეყნები იყვნენ როგორც დღეისთვის უკვე განვითარებული ეკონომიკები (სინგაპური, ირლანდია, სამხრეთ კორეა, ჩილე და სხვა), ისე განვითარებადი (საქართველო, ლატვია, ლიტვა, ესტონეთი, სომხეთი, აზერბაიჯანი, ბელარუსი და სხვა). აქვე, ფაქტ-მეტრისთვის გაუგებარია, თუ რატომ "არ უნდა ჰქონდეს" საქართველოს 10% და მეტი ეკონომიკური ზრდა.

ფაქტ-მეტრის დასკვნით, ზურაბ ტყემალაძის განცხადება არის ტყუილი.