Պետական աուդիտի գրասենյակը Ախալցիխեի քաղաքապետարանի ստորագրած պայմանագրերում հայտնաբերել է շահերի բախման դեպքեր:
Պետական աուդիտի գրասենյակը Ախալցիխեի քաղաքապետարանի ստորագրած պայմանագրերում շահերի բախման դեպքեր է հայտնաբերել: Գործը վերաբերում է Ախալցիխեի քաղաքապետի խորհրդական Գելվասի Գելաձեի` ընկերության մրցույթներում մասնակցությանը: Տեղական ինքնակառավարման 2018-2019 թվականների գործունեության ուսումնասիրության արդյունքում հաստատվել է, որ Ախալցիխեի քաղաքապետի խորհրդականի կողմից կազմված նախագծային փաստաթղթերի համաձայն, աշխատանքները կատարել է իր սեփական ընկերությունը: Ավարտված նախագծերի զննումը և «հանձնում-ընդունումը» Գելվասի Գելաձեն ինքնուրույն է իրականացրել: Աուդիտի եզրակացության մեջ կարևոր է այն փաստը, որ Ախալցիխեի քաղաքապետարանի կողմից հիմնված «Բարեկեցություն» ՍՊԸ-ն, որը շահում էր քաղաքապետարանի մրցույթներն առանց մրցակցի, տարբեր աշխատանքների համար հատուկ սարքավորումները Ախալցիխեի քաղաքապետ Զազա Մելիքիձեի «Մելիզա» ՍՊԸ-ից էր վարձում:
Աուդիտական եզրակացությունից տեղեկանում ենք, որ 2018-2019 թվականներին քաղաքապետարանը տասնմեկ պայմանագիր է կնքել «Մշենեբելի -2004» ՍՊԸ-ի հետ, որի 20%-ը պատկանում էր քաղաքապետի խորհրդական Գելվասի Գելաձեին, ինչի համար ընդհանուր առմամբ, տարբեր ենթակառուցվածքային նախագծերի գնման համար վճարել է 318,9 հազար լարի:
Տասնմեկ գնումներից հինգն իրականացվել են մրցույթների, իսկ վեցը ՝ պարզեցված գնումների միջոցով: Հինգ մրցույթներից երեքն անցկացվել են ոչ մրցակցային պայմաններում, միայն «Մշենեբելի -2004» ՍՊԸ-ի մասնակցությամբ: Մյուս երկու մրցույթներից մեկի դեպքում `ցածր գնով հայտատուների որակազրկման արդյունքում, իսկ մյուս դեպքում` ցածր գնով, շահել է « Մշենեբելի-2004» ՍՊԸ-ն:
Աուդիտի ծառայության ուսումնասիրության համաձայն, Գելվասի Գելաձեն մասնակցել է նշված գնումների գնահատականները կազմելու և ստուգելու ընթացքին: Բացի այդ, նա քաղաքապետի հրամանով ստեղծված ենթակառուցվածքային նախագծերի ստուգման թիմի ղեկավարն է և հանձնման-ընդունման հանձնաժողովի անդամ է: Ըստ այդմ, նրա մշակած նախագծային փաստաթղթերի համաձայն, իր պատկանող ընկերությունն իրականացնում է աշխատանքներ, որի ստուգումն և հանձնում-ընդունումն ինքն է իրականացնում: Սա խախտում է շահերի բախման պայմանները: Ըստ այդմ, նման հարաբերությունների առկայությունն ազդում է մրցույթի արդյունքի վրա, ինչի մասին վկայում են փաստական հանգամանքները, մասնավորապես՝
2019 թվականի ապրիլի 17-ին հայտարարվել է մրցույթ, որը նախատեսում էր Ծինուբանի գյուղում խմելու ջրի ջրամբարի վերականգնում և մայրուղու կարգավորում: Նշված մրցույթում, ըստ աուդիտի, մրցութային հանձնաժողովի կողմից անհիմն որակազրկվել են ամենացածր գին ներկայացրած մասնակիցները, իսկ պայմանագիրը կնքվել է քաղաքապետի խորհրդականի ընկերության հետ ավելի բարձր գնով: Ուսումնասիրությունից պարզվել է, որ հայտատուն «զրոյի» փոխարեն նշել է «գծիկ», ինչը մրցութային հանձնաժողովը համարել է անգնահատելի դիրքորոշում: Հաջորդ ցածր գներով հայտատուները որակազրկվել են նույն պատճառով: Ի վերջո հաղթել է ամենաթանկ գին առաջարկող մասնակիցը ՝ «Մշենեբելի 2004» ՍՊԸ-ն:
Ավելի ուշ, Գելվասի Գելաձեն վաճառել է ընկերության իր 20%-անոց բաժնեմասը, քանի որ այդ խնդրով հետաքրքրվում էին նախ «Միջազգային թափանցիկություն-Վրաստանը», հետագայում `Պետական անվտանգության ծառայությունը:
Ախալցիխեի քաղաքապետի ընկերության տեխնիկան
Ախելցիխեի քաղաքապետարանի հիմնած ՍՊԸ «Բարեկեցությունը», որը հաղթում էր քաղաքապետարանի մրցույթներն առանց մրցակցի, հատուկ տեխնիկա էր վարձում տարբեր աշխատանքների համար Ախալցիխեի քաղաքապետ Զազա Մելիքիձեի ընկերությունից «Մելիզա» ՍՊԸ-ից: Ըստ աուդիտի գրասենյակի, նման դեպքերում մրցութային հանձնաժողովի նախագահը պարտավոր էր գրավոր հաստատել, որ փոխկապակցված սուբյեկտների գնումներին մասնակցելը կհանգեցնի շահերի բախման, ինչը նա չի արել:
Աուդիտորական եզրակացության մեջ նշվում է, որ «Հարմարություն» ՍՊԸ-ի կողմից տրանսպորտային ծառայություններ գնելու համար հայտարարված մրցույթներում շահում էր «Մելիզա» ՍՊԸ-ն, որի սեփականատերը և 100%-անոց բաժնետերն 2018-2019 թվականներին եղել է Ախալցիխեի քաղաքապետարանի քաղաքապետը, Իսկ «Բարեկեցություն» ՍՊԸ-ի տնօրենը, ում այդ պաշտոնում նշանակել է Ախալցիխեի քաղաքապետը, միևնույն ժամանակ մրցութային հանձնաժողովի նախագահն էր:
«2018 թվականին Քաղաքապետարանը «Բարեկեցություն» ՍՊԸ-ից 5865 խ.մ. Իներտ նյութի փոխադրումն ու բեռնաթափումն ձեռք է բերել 120,4 հազար լարիով: Նշված ծառայության համար ՍՊԸ «Բարեկեցությունը» չուներ անհրաժեշտ տեխնիկա, ինչի համար հայտարարում էր մրցույթներ: Մունիցիպալ ՍՊԸ-ն նշված նյութի փոխադրումը գնել է «Մելիզա» ՍՊԸ-ից, որին 2018 թվականին վճարել է 45,2 հազար լարի: Մնացած աշխատանքները (մանրախիճի տարածում) իրականացրել է քաղաքապետարանին պատկանող գրեյդերն, որի ճշգրիտ արժեքը հնարավոր չի եղել պարզել: Նման աշխատանքի արժեքը որոշելու համար աուդիտորական թիմը ուսումնասիրեց քաղաքապետարանի կողմից հայտարարված ճանապարհային աշխատանքների այլ մրցույթներ, ինչի արդյունքում պարզվեց, որ իներտ նյութեր տեղափոխում-տեղակայման համար քաղաքապետարանը 66.2 լարիով ավել գումար է վճարել»,- կարդում ենք գործակալության զեկույցում:
Ելնելով վերոնշյալից ՝ աուդիտորական ծառայությունը նշում է, որ փոխկապակցված անձանց առկայությունը առաջացնում է մրցույթի գործընթացի վրա ուղղակի կամ անուղղակի ազդեցության բարձր ռիսկեր `նրանց համար ֆինանսապես բարենպաստ որոշումներ կայացնելու համար:
Զազա Մելիքիձեի ընկերությունների վերաբերյալ 2019 թվականին «Միջազգային թափանցիկություն-Վրաստանը» ուսումնասիրություն է հրապարակել, որտեղ նշված է, որ Մելիքիձեին պատկանող և նախկին ընկերությունների կողմից պետական գնումներից ստացված գումարների քանակը Մելիքիձեի որպես Ախալցիխեի մարզպետ, և հետո քաղաքապետ ընտրվելուց հետո - 124 793 լարիից աճել է 546 044 լարի, այդ թվում 524 902 լարի ընկերությունները ստացել են Ախալցիխեի քաղաքապետարանից: Գործարար Զազա Մելիքիձեն 2014 թվականին «Վրացական երազանքից» Ախալցիխեի քաղաքապետարանի մարզպետ, իսկ 2017-ին Ախալցիխեի քաղաքապետ է ընտրվել: Ավելի ուշ քաղաքապետն իր ընկերությունները փոխանցել է հարազատներին ՝ դրանք կառավարելու նպատակով: Կոնկրետ, «Մելիզա» ՍՊԸ-ն վստահել է իր կնոջ եղբորը `Խվիչա Ալավիձեին:
Մարտի 5-ին հրապարակված պետական աուդիտի հաշվետվությունում խոսվում է նաև Ախալցիխեի քաղաքապետարանի մեքենաների մասին: 2018-2019 թվականներին, Վրաստանի կառավարության որոշման համաձայն, ելնելով անձնակազմի թվաքանակից, Ախալցիխեի քաղաքապետարանին ծառայողական պարտականություններ կատարելու համար խորհուրդ է տրվել 6-7 միավոր հերթապահ մեքենա: 2018 թվականին քաղաքապետարանը օգտագործել է 19 հերթապահ տրանսպորտային միջոց, իսկ 2019-ին `հաշվեկշռում գտնվող 25 հերթապահ և անձնական օգտագործման 13 տրանսպորտային միջոցներ: Չնայած տրանսպորտային միջոցների քանակը գերազանցում էր խորհուրդ տրված քանակին, 2019 թվականին Քաղաքապետարանը լրացուցիչ 6 մեքենա է ձեռք բերել համախմբված մրցույթի միջոցով:
Պետական աուդիտի գրասենյակը հայտնաբերել է դեպքեր, երբ Ախալցիխեի քաղաքապետարանին և նրա աշխատակիցներին պատկանող տրանսպորտային միջոցների վառելիքի քանակը գերազանցել է բաքի ծավալը: Իր զեկույցում գործակալությունը խոսում է ոչ արտոնյալ անձանց կողմից ռեսուրսի ոչ նպատակային օգտագործման ռիսկերի մասին:
Ըստ աուդիտի, քաղաքապետարանի կողմից լիազորված տրանսպորտային միջոցների վրա, այսպես կոչված, Ագայի համակարգի չիպերը, որոնք կցված են փոխադրամիջոցին և կապ են ապահովում բենզալցակայանի ատրճանակի և լիազորված մեքենայի վառելիքի բաքի միջև, ամուր կցված չէին, ինչը մատնանշում է, որ հնարավոր է այդ չիպերը կցել են չթույլատրված մեքենաներին և վառելիք լցրել ոչ արտոնյալ տրանսպորտային միջոցների մեջ: Ըստ աուդիտի, 2018-2019 թվականներին Ախալցիխեի քաղաքապետարանը ծախսել է 113 տոննա վառելիք ՝ 249,5 հազար լարի արժողությամբ:
Պետական աուդիտի գրասենյակի զեկույցի համաձայն, 2017 թվականին Ախալցիխեի քաղաքապետարանում անցկացված աուդիտի արդյունքում հայտնաբերված որոշ խախտումներ դեռ անուղղելի են: Գործակալության զեկույցն անդրադառնում է վեց հարցի, որոնց վերաբերյալ քաղաքապետարանը բավարար և համապատասխան միջոցներ չի ձեռնարկել, մասնավորապես.
Քաղաքապետարանն իր հաշվին կարևոր թափուր մնացորդներ դեռևս ունի;
2015-2016 թվականներին կառուցված սոցիալապես անապահով խնամքի տունը, որի վրա քաղաքապետարանը ծախսել է 134,4 հազար լարի, դեռևս չի գործում;
Վնասվել են որոշ ենթակառուցվածքային նախագծեր, որոնց համար քաղաքապետարանը համապատասխան միջոցներ չի ձեռնարկել;
Տրանսպորտային միջոցների վառելիքի և խնամք-պահպանման համար հատկացված գումարները ծախսվում են իռացիոնալ կերպով;
Քաղաքային խորհրդի ոչ պաշտոնակատար անդամների ծախսերի փոխհատուցման վերաբերյալ, ընթացիկ աուդիտի շրջանակներում, համապատասխան ծախսերը հաստատող փաստաթղթեր չեն ներկայացվել;
Գործող օրենսդրությամբ նախատեսված գույքագրումը չի կատարվել:
Ելնելով վերոնշյալից ՝ Աուդիտի գրասենյակը նշում է, որ քաղաքապետարանը պարտավոր էր, աուդիտորական եզրակացությունում ֆիքսված թերությունները շտկելու և արդյունքներ ստանալու նպատակով ձեռնարկել բավարար և համապատասխան միջոցառումներ, որոնք չեն իրականացվել: