• ჩვენ შესახებ
    1. გუნდი
    2. მეთოდოლოგია
    3. პერსონალური მონაცემების დაცვა
  • სარედაქციო კოდექსი
  • შესწორება/საჩივრები
  • პროექტის მხარდამჭერები
  • კონტაქტი
English Azərbaycan հայերեն Русский

Factcheck.ge

გადაამოწმე შენი ფაქტი
  • არჩევნები 2024 - კრიზისი
  • პერსონები
  • ვერდიქტები
    • სიმართლე
    • მეტწილად სიმართლე
    • ნახევრად სიმართლე
    • მეტწილად მცდარი
    • მცდარი
    • ტყუილი
    • მანიპულირება
    • ყალბი ამბავი
    • ვერდიქტის გარეშე
    • პოზიცია შეცვალა
    • პოზიცია არ შეუცვლია
    • პოზიცია ნაწილობრივ შეცვალა
    • სატირა
    • გაზეთი ფაქტ-მეტრი
  • რეგიონები
  • ყალბი ამბები
    • კლიმატის ცვლილება
    • როგორ არ მოვტყუვდეთ?
  • თემები
    • ეკონომიკა
    • სამართალი
    • პოლიტიკა
    • განათლება
    • ჯანდაცვა
  • სხვა
    • უკრაინა
    • დაპირებები
    • არჩევნები 2021
    • არჩევნები 2017
    • არჩევნები 2016
    • არჩევნები 2014
    • არჩევნები 2013
    • COVID-19
    • კოვიდვაქცინა
    • ფაქტ-მეტრი TV
მანიპულირება: ამერიკის ფსიქოლოგთა ასოციაციამ „ტრადიციული მასკულინობა" „მავნედ“ აღიარა

მანიპულირება: ამერიკის ფსიქოლოგთა ასოციაციამ „ტრადიციული მასკულინობა" „მავნედ“ აღიარა

ვერდიქტი: მანიპულირება

03/05/2024
მანიპულირება
განცხადებაში გაჟღერებული ფაქტები/რიცხვები მეტ-ნაკლებად სწორია, თუმცა სრული კონტექსტი განზრახ არის დამახინჯებული
Facebook Linkedin Twitter Print

სოციალურ ქსელში Facebook-მომხმარებლის მიერ გავრცელებული ინფორმაციის თანახმად, ამერიკის ფსიქოლოგთა ასოციაციის მიერ „ტრადიციული მასკულინობა“ ოფიციალურად აღიარებულია, როგორც „მავნე“. პოსტის ავტორის მტკიცებით, კაცები „მავნებლებად“ მიიჩნევიან და „ერთადერთი გამოსავალია - გახდნენ ქალები“. რეალურად, კვლევა ამტკიცებს, რომ „ტრადიციული მასკულინობა“ თავად მამაკაცებისთვისაა ფსიქოლოგიურად საზიანო და რომ „ტრადიციული მასკულინური იდეოლოგიის“ შესაბამისად სოციალიზაცია საფრთხეს უქმნის მამაკაცთა ფიზიკურ და მენტალურ ჯანმრთელობას.

Facebook-მომხმარებელი ინფორმაციას „ამერიკის ფსიქოლოგთა ასოციაციის“ (American Psychological Association - APA) მიერ 2019 წელს გამოქვეყნებულ სახელმძღვანელოზე - „ბიჭებისა და მამაკაცების ფსიქოლოგიური პრაქტიკის სახელმძღვანელო“ (“Guidelines for Psychological Practice With Boys and Men”),  დაყრდნობით ავრცელებს. სახელმძღვანელო მიზნად ისახავს ხელი შეუწყოს სფეროს პრაქტიკოსებს ბიჭებისა და მამაკაცების ჯანმრთელობაზე ზრუნვაში.

„ამერიკის ფსიქოლოგთა ასოციაციას” შემუშავებული აქვს რამდენიმე გზამკვლევი ფსიქოლოგებისთვის, რომლებიც გარკვეულ ჯგუფებთან მუშაობენ - მაგალითად, ეთნიკური და ლინგვისტური უმცირესობების წარმომადგენლებთან, ან ქალებთან და გოგონებთან. თუმცა 2019 წლამდე არ გააჩნდა მამრობითი სქესის ადამიანებთან მუშაობის სახელმძღვანელო.

სახელმძღვანელოს შესავალში აღნიშნულია, რომ აშშ-ში მკვლელობის შემთხვევების 90 პროცენტს მამაკაცები ჩადიან, ამასთანავე, მამაკაცები წარმოადგენენ მკვლელობის მსხვერპლთა 77 პროცენტსაც. მამაკაცები წარმოადგენენ დემოგრაფიულ ჯგუფს, რომელიც ყველაზე მეტად შეიძლება გახდეს ძალადობრივი დანაშაულის მსხვერპლი. ისინი 3,5-ჯერ უფრო ხშირად ასრულებენ სიცოცხლეს თვითმკვლელობით, ვიდრე ქალები, ხოლო მამაკაცების სიცოცხლის ხანგრძლივობა 4,9 წლით ნაკლებია, ვიდრე ქალების. 

ახალი გაიდლაინით APA ცდილობს, ამოიცნოს და მოაგვაროს ბიჭებსა და მამაკაცებში ზემოაღნიშნული პრობლემები. სახელმძღვანელო ეყრდნობა 40-ზე მეტი წლის განმავლობაში ჩატარებულ კვლევებს, რომლებიც აჩვენებენ, რომ „ტრადიციული მასკულინობა“ ფსიქოლოგიურად საზიანოა და რომ სოციალიზაცია „ტრადიციული მასკულინური იდეოლოგიის“ შესაბამისად, ემოციების დათრგუნვის გზით, იწვევს ზიანს, რომელიც გამოიხატება, როგორც შინაგანად, ასევე გარეგნულად.

„მიუხედავად იმისა, რომ მამაკაცები სარგებლობენ პატრიარქატით, პატრიარქატი ასევე არღვევს მათ უფლებებს“, აღნიშნავს რონალდ ფ. ლევანტი, აკრონის უნივერსიტეტის ფსიქოლოგიის პროფესორი. იგი ასევე იყო APA-ს პრეზიდენტი 2005 წელს, როდესაც გაიდლაინის შემუშავების პროცესი დაიწყო.

კვლევის თანახმად, „ტრადიციული მასკულინობა“, რომელიც ხასიათდება სტოიციზმით, კონკურენტუნარიანობით, დომინანტურობითა და აგრესიით, მთლიანობაში, საზიანოა და ამგვარად სოციალიზებულ მამაკაცებს ნაკლებად ახასიათებთ ჯანსაღი ქცევა. მაგალითად, 2011 წელს ჩატარებულმა კვლევამ, რომელსაც რატგერსის უნივერსიტეტის დოქტორი კრისტენ სპრინგერი ხელმძღვანელობდა, დაადგინა, რომ მამაკაცები, რომლებსაც ყველაზე ძლიერი რწმენა აქვთ მამაკაცურობის შესახებ, ორჯერ ნაკლები შანსი აქვთ მიიღონ ჯანმრთელობის დაცვის პრევენციული სერვისები, ვიდრე მამაკაცებს უფრო ზომიერი მასკულინური წარმოდგენებით. 2007 წელს, ბოსტონის კოლეჯის დოქტორის, ჯეიმს მაჰალიკის ხელმძღვანელობით მკვლევრებმა დაადგინეს, რომ რაც უფრო მეტად ემორჩილება მამაკაცი „მამაკაცურ ნორმებს“, მით უფრო სავარაუდოა, რომ საკუთარი სურვილით მიმართოს ჩვეულებრივ ჯანმრთელობისთვის სარისკო ქცევებს, როგორებიცაა: ალკოჰოლისა და თამბაქოს მოხმარება, ბოსტნეულის თავის არიდება.

პროფესორი ლევანტი ასევე აღნიშნავს, რომ ადრეული ბავშვობიდან ბიჭებს უბიძგებენ, ჩაახშონ ნებისმიერი ემოცია, გარდა ბრაზისა, რაც აფერხებს მათ ემოციურ განვითარებას, ამიტომ ხშირად ისინი ინტერნალიზებულ პრობლემებს აგრესიითა და სხვა ექსტერნალიზებული სიმპტომებით შეიძლება ფარავდნენ.

გარდა ამისა, მამაკაცები თავს არიდებენ მენტალურ ჯანმრთელობაზე ზრუნვას. დოქტორ ომარ იუსაფის ხელმძღვანელობით ჩატარებული კვლევით დადგინდა, რომ მამაკაცები, რომლებიც იზიარებდნენ მამაკაცურობის ტრადიციულ ცნებებს, უფრო ნეგატიურად იყვნენ განწყობილი მენტალური ჯანმრთელობის სერვისების მიმართ, ვიდრე უფრო მოქნილი გენდერული დამოკიდებულების მქონენი.

კვლევის თანახმად, აღნიშნულ პირად კონფლიქტებს ტრაგიკული შედეგების მოტანა შეუძლია. მიუხედავად იმისა, რომ მამაკაცებში დეპრესიის მაჩვენებელი უფრო დაბალია, ვიდრე ქალებში, ისინი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ბევრად უფრო ხშირად ასრულებენ, ვიდრე ქალები. რამდენადაც „ტრადიციული მასკულინური რწმენის“ მქონე მამაკაცები ნაკლებად აღიარებენ პრობლემებს და უარს ამბობენ პროფესიონალური დახმარების მიღებაზე. 

სწორედ ზემოაღნიშნულის გამო მიიჩნევს APA, რომ „ტრადიციული მასკულინობა“ „მავნე“ და „საზიანოა“ და აქვეყნებს გაიდლაინებს „ბიჭებთან და მამაკაცებთან ფსიქოლოგიური პრაქტიკისთვის“. Facebook-მომხმარებელი კვლევის მიზნებსა და მიგნებებს უგულებელყოფს და სახელმძღვანელოდან ნაწყვეტს კონტექსტის გარეშე, მანიპულაციურად ავრცელებს.

--------------------------------------------------------------------------

სტატია Facebook-ის ფაქტების გადამოწმების პროგრამის ფარგლებში მომზადდა. ვერდიქტიდან გამომდინარე, Facebook-მა შესაძლოა სხვადასხვა შეზღუდვა აამოქმედოს - შესაბამისი ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე. მასალის შესწორებისა და ვერდიქტის გასაჩივრების შესახებ ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე.

თეგები:
ამერიკის ფსიქოლოგთა ასოციაცია
\"ტრადიციული მასკულინობა\"
მასკულინური წარმოდგენები
ფაქტ-მეტრი
ფაქტ-მეტრი

ყველა სიახლე

  • მთავრობა მოსახლეობას დაჰპირდა სტიქიის ზონაში მოქცეული წაბლანის სკოლის მშენებლობას, მაგრამ არ აშენებს

    მთავრობა მოსახლეობას დაჰპირდა სტიქიის ზო...

    სიმართლე
    განცხადება არის ზუსტი და მნიშვნელოვანი არაფერი აკლია
  • დასაქმებისა და უმუშევრობის მაჩვენებლების მიმოხილვა - 2024 წელი

    დასაქმებისა და უმუშევრობის მაჩვენებლების...

    გაზეთი ფაქტ-მეტრი
    გაზეთი ფაქტ-მეტრი
  • …ეუთო/ოდირის დასკვნაში არ არის საუბარი იმაზე, რომ სადმე, თუნდაც ერთ იზოლირებულ შემთხვევაში, ხმის ფარულობის დარღვევას ჰქონდა ადგილი

    …ეუთო/ოდირის დასკვნაში არ არის საუბარი ი...

    ტყუილი
    განცხადება არაზუსტია და მასში მოცემული მტკიცება აბსურდულია
IFCN -ის ვერიფიკაცია
EFCSN
საჯარო ინფორმაციის ბაზა
Factcheck.ge
ევროპა GMF ნიდერლანდები USAID საქართველო

ტელეფონი: +(995 32) 2 22 29 13

ელ. ფოსტა: [email protected]

Factcheck.ge
Factcheck.ge

ამ ვებგვერდზე გამოხატული შეხედულებები და მოსაზრებები ეკუთვნის Factcheck.ge-ს და არ წარმოადგენს პროექტის მხარდამჭერი ორგანიზაციების მოსაზრებებსა და შეხედულებებს.

Factcheck.ge

© 2025 | პერსონალური მონაცემების დაცვა