ანალიზი

2020 წლის ნოემბერში რამდენიმე ფარმაცევტულმა კომპანიამ კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინის მაღალეფექტიანობის შესახებ განაცხადა. 2 დეკემბერს ბრიტანეთი გახდა პირველი ქვეყანა, რომელმაც გერმანული კომპანია BioNTech-ისა და ამერიკული Pfizer-ის მიერ წარმოებული კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინა გამოყენებისთვის დაამტკიცა. მისი ეფექტურობა დაახლოებით 95%-ია. 11 დეკემბერს Pfizer-BioNTech ვაქცინა ამერიკის „კვებისა და მედიკამენტების მართვის სააგენტომაც“ (FDA) დაამტკიცა. მისი გამოყენება 14 დეკემბერს დაიწყო. ამ ფონის გათვალისწინებით, სოციალურ ქსელში ვაქცინების შესახებ დეზინფორმაციამ თუ მანიპულაციური შინაარსის პოსტებმა საგრძნობლად იმატა.

მას შემდეგ, რაც FDA-მ Pfizer-BioNTech-ის ვაქცინის დამტკიცებასთან დაკავშირებით შეხვედრა გამართა, სოციალურ ქსელში გავრცელდა ინფორმაცია, თითქოს აშშ-ში 4 მოხალისეს Pfizer-ის ვაქცინით სახის დამბლა განუვითარდა. აღნიშნული ინფორმაცია არასრული კონტექსტითა წარმოდგენილი, რამაც შესაძლოა, მკითხველი შეცდომაში შეიყვანოს.

სინამდვილეში, FDA-ის მოხსენების ანგარიშში აღნიშნულია, რომ ვაქცინირებულთა ჯგუფიდან 4 მოხალისეს ბელის დამბლა ანუ სახის კუნთების დამბლა განუვითარდათ. მათ სიმპტომები განსხვავებულ დროს გამოუვლინდათ: ერთ მონაწილეს ვაქცინის გაკეთებიდან მესამე დღეს, დანარჩენ სამს კი - მე-9, 37-ე და 48-ე დღეს. ჯერჯერობით უცნობია, რამ გამოიწვია დამბლის განვითარება - მკაფიო მიზეზ-შედეგობრივი კავშირი ბელის დამბლასა და ვაქცინის მიღებას შორის არაა დადასტურებული. FDA-მ აღნიშნულის გამო განაცხადა, რომ მოსახლეობაში ვაქცინის გავრცელების პარალელურად ბელის დამბლის შემთხვევების მონიტორინგი გაგრძელდება.

ზოგადად, ბელის დამბლა სახის კუნთების უეცარი დასუსტებით ვლინდება, რის შედეგადაც, სახის ნახევარი პარალიზდება. მისი გამომწვევი ზუსტი მიზეზი ჯერჯერობით უცნობია, მაგრამ სავარაუდოა, რომ სახის კუნთების მაკონტროლებელ ნერვზე ანთების ან ვირუსული ინფექციების შედეგად ვითარდება. ბელის დამბლა მეტწილად დროებითია და სიმპტომები რამდენიმე დღეში ან კვირაში უმჯობესდება.

მიუხედავად იმისა, რომ ვაქცინის გამოკვლევის დროს ბელის დამბლის განვითარება შესაძლოა, შემაშფოთებლად ჟღერდეს, უნდა გავითვალისწინოთ რამდენიმე ფაქტორი. ამერიკის ბიოტექნოლოგიური ინფორმაციების ეროვნული ცენტრის (NCBI) კვლევის თანახმად, ბელის დამბლით დაავადებულთა წლიური მაჩვენებელი 100 000 ადამიანიდან 15-30 შემთხვევაა. ვაქცინის კვლევაში მონაწილე 38 000 მოხალისიდან 4 ბელის დამბლის შემთხვევა კი 100 000 ადამიანზე 11 შემთხვევას უდრის. შესაბამისად, ბელის დამბლის მოხალისეებში დაფიქსირებული სიხშირე წლიურად მოსალოდნელი შემთხვევების ნორმაში ჯდება.

საყურადღებოა ის ფაქტიც, რომ ფოტოები, რომლებიც სტატიებს თან ახლავს, Pfizer-ით ვაქცინირებულებს არ ეკუთვნის. ისინი ბელის სინდრომის შესახებ წლების წინ დაწერილ ცნობებს თუ ანგარიშებს ერთვოდა თან.

სოციალურ ქსელში ასევე ვრცელდება ინფორმაცია, რომ დიდი ბრიტანეთის მარეგულირებელმა ორგანომ საზოგადოების იმ ნაწილს, რომელსაც ალერგია აწუხებს, ურჩია, ვაქცინაციისგან თავი შეეკავებინათ, რათა მან „ბელის“ დამბლა არ გამოიწვიოს. აღნიშნული ინფორმაცია სიმართლეს არ შეესაბამება. სინამდვილეში დიდი ბრიტანეთის „მედიცინისა და ჯანდაცვის პროდუქტების რეგულაციის სააგენტომ“ (MHRA) იმ პაციენტებს მოუწოდა, უარი ეთქვათ Pfizer-ის ვაქცინაზე, რომელთაც სამედიცინო ისტორიაში საკვებზე ან მედიკამენტზე ანაფილაქსიისა და მწვავე ალერგიული რეაქციის ჩვენება აქვთ. MHRA-მ განცხადება მას შემდეგ გამოაქვეყნა, რაც Pfizer-ით ვაქცინაციის შემდეგ ორ ადამიანს ანაფილაქსიური რეაქცია განუვითარდა. ანაფილაქსია სხეულის იმუნური სისტემის გადაჭარბებული რეაქციაა, რომელსაც „ჯანდაცვის ეროვნული სამსახური“ (NHS) აღწერს, როგორც მწვავე და ზოგჯერ სიცოცხლისათვის საშიშ რეაქციას. თუმცა, ალერგიის განვითარებას კავშირი არ აქვს ბელის დამბლასთან და სოციალურ ქსელში გავრცელებული მტკიცება მცდარია.

Pfizer-მა განაცხადა, რომ მოხალისეები, რომელთაც აქამდე არსებულ ვაქცინებზე ალერგიული რეაქციების ისტორია ჰქონდათ, პროტოკოლის მიხედვით, კვლევების ბოლო საფეხურს გამოეთიშნენ. მიუხედავად ამისა, ანაფილაქსიური რეაქცია შესაძლოა, Pfizer-ის ვაქცინის შემადგენელ კომპონენტს - პოლიეთილის გლიკოლს - გამოეწვია, რომელიც სხვა ვაქცინებში არ გვხვდება.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

სტატია Facebook-ის ფაქტების გადამოწმების პროგრამის ფარგლებში მომზადდა. ვერდიქტიდან გამომდინარე, Facebook-მა შესაძლოა სხვადასხვა შეზღუდვა აამოქმედოს - შესაბამისი ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე. მასალის შესწორებისა და ვერდიქტის გასაჩივრების შესახებ ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე.