• ჩვენ შესახებ
    1. გუნდი
    2. მეთოდოლოგია
    3. პერსონალური მონაცემების დაცვა
  • სარედაქციო კოდექსი
  • შესწორება/საჩივრები
  • პროექტის მხარდამჭერები
  • კონტაქტი
English Azərbaycan հայերեն Русский

Factcheck.ge

გადაამოწმე შენი ფაქტი
  • არჩევნები 2024 - კრიზისი
  • პერსონები
  • ვერდიქტები
    • სიმართლე
    • მეტწილად სიმართლე
    • ნახევრად სიმართლე
    • მეტწილად მცდარი
    • მცდარი
    • ტყუილი
    • მანიპულირება
    • ყალბი ამბავი
    • ვერდიქტის გარეშე
    • პოზიცია შეცვალა
    • პოზიცია არ შეუცვლია
    • პოზიცია ნაწილობრივ შეცვალა
    • სატირა
    • გაზეთი ფაქტ-მეტრი
  • რეგიონები
  • ყალბი ამბები
    • კლიმატის ცვლილება
    • როგორ არ მოვტყუვდეთ?
  • თემები
    • ეკონომიკა
    • სამართალი
    • პოლიტიკა
    • განათლება
    • ჯანდაცვა
  • სხვა
    • უკრაინა
    • დაპირებები
    • არჩევნები 2021
    • არჩევნები 2017
    • არჩევნები 2016
    • არჩევნები 2014
    • არჩევნები 2013
    • COVID-19
    • კოვიდვაქცინა
    • ფაქტ-მეტრი TV
დეზინფორმაცია: Facebook-ზე მორიგი ფოტომანიპულაცია ვრცელდება

დეზინფორმაცია: Facebook-ზე მორიგი ფოტომანიპულაცია ვრცელდება

ვერდიქტი: ფაქტ-მეტრის დასკვნით, ეს არის ყალბი ამბავი

29/09/2020
ყალბი ამბავი
ყალბი ამბავი
Facebook Linkedin Twitter Print

ვერდიქტი:ყალბი ამბავი

ანალიზი:

ქართულ სოციალურ ქსელში აქტიურად ვრცელდება იტალიელი მხატვარ-ილუსტრატორის ვალტერ მოლინოს შესრულებული ნახატი, რომელზეც გამოსახულია ერთადგილიანი, დახურული სატრანსპორტო საშუალებით მოძრავი ადამიანები. გავრცელებული ინფორმაციის მიხედვით, რომლის „მსხვერპლი“ უამრავი ქართველი და უცხოელი Facebook მომხმარებელი გახდა, ეს ნახატი წარმოადგენს მოლინოს 1962 წელს შერულებულ ილუსტრაციას, სათაურით „სიცოცხლე 2022 წელს“.

მანიპულაციური სათაურიდან გამომდინარე, ნახატმა კორონავირუსთან დაკავშირებული შეთქმულების თეორიების გავრცელებას შეუწყო ხელი, რადგანაც მომხმარებლების დიდმა ნაწილმა მასზე გამოსახული ილუსტრაცია ვირუსს და მასთან ასოცირებულ პროცესებს დაუკავშირა და ის ერთგვარ წინასწარმეტყველებადაც კი მონათლეს.

მსგავსი სათაურით მოლინოს სურათი სოციალურ ქსელებში მთელს მსოფლიოში ვრცელდებოდა. აღნიშნული სურათს, საქართველოშიც საკმაოდ დიდი გავრცელება ჰქონდა და ის არაერთმა გვერდმა და მომხმარებელმა გააზიარა.

სინამდვილეში გავრცელებული ნახატი მართლაც წარმოადგენს ვალტერ მოლენოს ილუსტრაციას, თუმცა ის შეეხება მომავლის სატრანპორტო საშუალებებს და არაფერი აქვს საერთო პანდემიასთან და 2022 წელთან და მეტიც - სურათს სათაური არ აქვს და ის მანიპულაციურადაა შერჩეული.

„ფრანს პრესის“ ფაქტების გადამოწმების პლატფორმამ გამოიკვლია აღნიშნული სურათი და მის უკან არსებული რეალური ისტორია. ირკვევა, რომ სურათი, 1962 წლის 16 დეკემბერს გამოქვეყნდა იტალიურ ყოველკვირეულ გაზეთ Domenica del Corriere-ში (რომელიც 1989 წლამდე გამოიცემოდა). ილუსტრაცია, რომელსაც სათაურად გასდევდა შეკითხვა „ასეთი იქნება ქალაქები?“, განთავსებული იყო გაზეთის უკანა გვერდზე და ის სატრანსპორტო პრობლემატიკას შეეხებოდა. აღსანიშნავია, რომ გაზეთის წინა გვერდზე გამოსახული იყო მანქანებით გადატვირთული ნიუ-იორკის ილუსტრაცია (ქვემოთ იხილეთ სურათი), რომელიც ხაზს უსვამდა სატრანსპორტო საშუალებების გამოყენების ზრდის შედეგად წარმოქმნილ პრობლემებს, ხოლო ბოლო გვერდზე, ამ პრობლემის საპასუხოდ მოლინოს მიერ შემოთავაზებული მომავლის ხედვა იყო განთავსებული.

ნახატის ქვედა, მარჯვენა კუთხეში განთავსებულია იტალიური წარწერა, რომელიც ქართულად შემდეგნაირად ითარგმნება:

„ასეთი იქნება ქალაქები?

ეს არის პასუხი იმაზე, თუ როგორ შეიძლება შემცირდეს საცობების პრობლემა მომავალში და საბოლოოდ მთლიანად აღმოიფხვრას კიდეც. ახლანდელი დიდი ზომის მანქანების ნაცვლად, ჩვენ გვეყოლება „სინგოლეტები“, პატარა ერთადგილიანი ტრანსპორტი, რომელიც იქნება საკმაოდ მცირე ზომის. ვოლტერ მოლინო, გთავაზობთ საკუთარ ხედვას, თუ როგორი იქნება მომავალი, თუ ამ იდეის ფართო რეალიზება მოხერხდება“.

შესაბამისად, სოციალურ ქსელებში გავრცელებული მოლინოს ილუსტრაცია სათაურით „სიცოცხლე 2022 წელს“, გამიზნულ მანიპულაციას წარმოადგენს, რომელიც მომხმარებლების შეცდომაში შეყვანას და კორონავირუსის ირგვლივ შეთქმულების თეორიების გავრცელების ხელშეწყობას ისახავს მიზნად.

დავით ნაროუშვილი
დავით ნაროუშვილი

ყველა სიახლე

  • თქვი, ვეთანხმებით 2024 წლის არჩევნების დასკვნას, სადაც არჩევნები კონკურენტუნარიანად არის ნაღიარები

    თქვი, ვეთანხმებით 2024 წლის არჩევნების დ...

    მცდარი
    განცხადება არაზუსტია
  • 2024 წელს სიღარიბემ შეადგინა 9.4%... 2012 წელს 1 100 000-ზე მეტი ადამიანი ცხოვრობდა სიღარიბის ზღვარს მიღმა, 30% იყო სიღარიბის დონე, ეს მაჩვენებელი შემცირდა 350 ათასამდე

    2024 წელს სიღარიბემ შეადგინა 9.4%... 201...

    ნახევრად სიმართლე
    განცხადება არის ნაწილობრივ ზუსტი, მაგრამ გამოტოვებულია დეტალები ან ზოგიერთი საკითხი კონტექსტს გარეშეა
  • სამტრედია-გრიგოლეთის გზის მონაკვეთს ხელისუფლება 12 წელია, რაც აშენებს, მაგრამ ბოლომდე ვერ მიიყვანა

    სამტრედია-გრიგოლეთის გზის მონაკვეთს ხელი...

    მეტწილად სიმართლე
    განცხადება ზუსტია, მაგრამ საჭიროებს დამატებით ინფორმაციას ან/და განმარტებას
IFCN -ის ვერიფიკაცია
EFCSN
საჯარო ინფორმაციის ბაზა
Factcheck.ge

ტელეფონი: +(995 32) 2 22 29 13

ელ. ფოსტა: [email protected]

ამ ვებგვერდზე გამოხატული შეხედულებები და მოსაზრებები ეკუთვნის Factcheck.ge-ს და არ წარმოადგენს პროექტის მხარდამჭერი ორგანიზაციების მოსაზრებებსა და შეხედულებებს.

Factcheck.ge

© 2025 | პერსონალური მონაცემების დაცვა