რეზიუმე
„ნიუსფრონტის“ მიერ გამოქვეყნებული ვიდეო, რომელიც, აღწერის მიხედვით, 2020 წელს კორონავირუსის (COVID-19) პანდემიის გავრცელების გამო სუპერმარკეტ „ALDI“-ში პანიკურ ყიდვას ასახავს, სინამდვილეში 2011 წელს არის გადაღებული.
ანალიზი
18 მარტს „ნიუსფრონტმა“ გამოაქვეყნა სტატია სათაურით: „“ცივილიზებული” დასავლეთი – “კუჭისმიერი” პანიკა სხვადასხვა ქვეყნებში“. „ნიუსფრონტი“ წერს, რომ „კორონავირუსთან ბრძოლის დევიზით ხდება ხალხის ჩაგდება საფრთხეში, სუპერმარკეტებში პროდუქტების პანიკური დატაცების გზით“. ხოლო შემდეგ მოცემულია ვიდეოები, რომლებიც სხვადასხვა დასავლურ ქვეყანაში მაღაზიებში არსებულ პანიკურ სიტუაციას ასახავს.
სტატიიდან ვიგებთ, რომ პირველი ვიდეო იტალიაშია გადაღებული. ვიდეო Youtube-ზე შემდეგნაირადაა დასათაურებული: „Panic-Buying At Aldi Supermarket, Amid The Coronavirus Outbreak“ (პანიკური ყიდვა სუპერმარკეტ ALDI-ში კორონავირუსის გავრცელების ფონზე). აღნიშნული ვიდეო 2020 წელს პირველად 29 თებერვალს Twitter-ზე გამოქვეყნდა, სადაც ვიდეოს ადგილმდებარეობად გერმანია იყო მითითებული.
მას შემდეგ, სხვადასხვა ქვეყანაში და სხვადასხვა სოციალურ მედიაში, ვიდეო მრავალჯერ გაზიარდა. მართალია, კორონავირუსის (COVID-19) გავრცელების გამო მსოფლიოში პანიკური ყიდვა შეინიშნებოდა, თუმცა როგორც „ფრანს-პრესის“ ფაქტების გადამამოწმებელმა (AFP Fact Check) ვებ-გვერდმა გადაამოწმა, აღნიშნული ვიდეო მცდარია. ასევე ვიდეოს წარმომავლობა გადაამოწმა Bellingcat-მაც.
Youtube-ზე იძებნება იდენტური ვიდეო, რომელიც 2011 წელს არის ატვირთული. აღწერის მიხედვით, აღნიშნული ვიდეო 2011 წლის 31 იანვარს კიელში, ALDI-ის სუპერმარკეტში, სპეციალური ფასდაკლების დროს ხალხმრავლობას ასახავს.
„ფრანს-პრესიც“ და Bellingcat-იც ვიდეოში მოცემული სუპერმარკეტის ადგილმდებარეობასაც ადგენენ. ვიდეოში ALDI-ს გარდა მის გვერდით მდებარე სილამაზის სალონი F.B.I. (გერმანული სილამაზის სალონების ქსელი) ჩანს. ALDI-სა და F.B.I-ს ფილიალები ერთმანეთის გვერდით სწორედ კიელში, Citti-Park-ის სავაჭრო ცენტრში მდებარეობს (იხილეთ Citti-Park-ის ვებ-გვერდზე: ბმული1 და ბმული2). Google - ის რუკებზე მოცემული სურათები დამატებით მტკიცებულებას წარმოადგენს. 2019 წელს გადაღებულ სურათზე ჩანს, რომ F.B.I-ის ლოგო შეცვლილია, ხოლო 2016 წლის სექტემბრის სურათზე იგივე ლოგოა, რაც ვიდეოში. ე.ი. ვიდეო 2016 წლის შემდეგ ვერ იქნებოდა გადაღებული. იგივე დასკვნამდე მიდის Bellingcat - იც.