„ნაციონალური მოძრაობის“ აღმასრულებელი მდივანი, სერგო რატიანი „ფაქტ-მეტრთან“ საუბრისას ამბობს, რომ პარტიის შიგნით არანაირი დაპირისპირება არ არსებობს და პარტია მთლიანად არჩევნების მეორე ტურზეა კონცენტრირებული, რათა მმართველ პარტიას ქვეყნისთვის საზიანო გადაწყვეტილებების მიღების საშუალება არ მისცეს.
როგორ აფასებს პარტიის შანსებს, რა არის მთავარი პარტიის კამპანიაში მეორე ტურის წინ და საზოგადოების როგორ მხარდაჭერას ელოდებიან - ამ საკითხებთან დაკავშირებით „ფაქტ-მეტრი“ სერგო რატიანს ესაუბრა.
- 50-დან 45 ოლქში ჩვენი კანდიდატი გასულია და აქედან არის ოლქები, სადაც გამარჯვებასთან რეალურად ახლოს ვართ. ეს არის იგივე მარნეული, ზუგდიდში ორივე ოლქი, ქუთაისი, თელავი. თბილისში არის რამდენიმე ოლქი, სადაც გამარჯვებასთან ისე ახლოს არ ვართ, როგორც რეგიონებში, მაგრამ მაჩვენებელი საკმაოდ მაღალია და აქაც არის შანსი.
აქედან გამომდინარე, ჩვენ გვაქვს მოლოდინი, რომ გვექნება ეს მანდატები, მაგრამ ვფიქრობ, პირველი ტურებისგან განსხვავებული რეალობაა და ეს იმასთან არის დაკავშირებული, რომ დღეს „ქართულ ოცნებას“, რომელმაც გაყალბებისა და სხვა მანიპულაციების საშუალებით შეძლო 47%-ის აღება, შეუძლია პარლამენტში 80%-იანი უმრავლესობა შექმნას.
ეს, პირველ რიგში, კანონის ბრალია და მეორე რიგში, ვფიქრობ, იმ განწყობისაც, რაც აქვს დღეს „ქართულ ოცნებას“ და ასევე, ვფიქრობ, დღეს საზოგადოების ნაწილში არის გარკვეული შეშფოთება, რომ ძალიან ხელოვნური და გარკვეულწილად არაჯანსაღია, როდესაც შეიძლება ერთ ახირებულ კაცს ჩაუვარდეს ხელში საკონსტიტუციო უმრავლესობა, თან მაშინ, როდესაც დაანონსებული აქვთ ის, რა ცვლილებებს გეგმავს „ქართული ოცნება“.
დღეს რეალობა არის ის, რომ, მაგალითად, ქუთაისს პარლამენტის ნაცვლად შეიძლება, შეაჩეჩონ ნარჩემაშვილი. ასევე, დაანონსებული აქვთ, რომ შეიძლება, შეასუსტონ პარლამენტი, როგორც ინსტიტუტი. ქვეყანაში, რომელიც ეკონომიკურ კრიზისში იმყოფება, შესაძლებელია, გადასახადების შემცირების ნაცვლად, გადასახადები გაზარდონ და გაზარდონ ისე, რომ რეფერენდუმი არ ჩაატარონ. როგორც იცით, სწორედ „ნაციონალების“ დროს დაწესდა, რომ გადასახადების გაზრდისთვის რეფერენდუმი უნდა ჩატარდეს და ახლა ამას გააუქმებენ.
ეს ყველაფერი აქვთ დაანონსებული და შესაძლებელია, რომ საზოგადოება გაცილებით მობილიზებული იყოს მეორე ტურში, ვიდრე იყო პირველ ტურში. თუმცა, ისიც ფაქტია, რომ რეალობა არის ისეთი, როგორიც არის.
- საზოგადოებას რამდენად აინტერესებს „ქართული ოცნების“ ხელში საკონსტიტუციო უმრავლესობის საკითხი? იქნება ეს გადამწყვეტი ფაქტორი არჩევნებზე?
- საზოგადოების ნაწილმა გამოთქვა შეშფოთება და ეს შეშფოთება არ მომდინარეობდა „ნაციონალური მოძრაობიდან“. ეს წამოვიდა საზოგადოებიდან, რადგან ჰქონდათ იმის განცდა, რომ ეს იქნებოდა საფრთხე და მთელი საზოგადოება ამ საფრთხეს რამდენად რეალურად აღიქვამს, ამას უკვე მეორე ტურში ვნახავთ.
- საზოგადოების ერთი ნაწილის მოწოდება ეფექტიანი იქნება? ხომ არ არის საფრთხე, რომ ამან უკურეაქცია გამოიწვიოს?
- საფრთხე, რაზეც ეს ადამიანები საუბრობენ, რეალურად არსებობს და ამის ფაქტებიც არის. ყველა ის ფაქტი, რაც მე ჩამოვთვალე, საფრთხეა და არის საზოგადოების ნაწილი, რომელიც ამას აცნობიერებს და ამბობს.
ეს დანარჩენი საზოგადოებისთვის რამდენად გასათვალისწინებელი იქნება, მით უმეტეს ამ ფონზე, ამას, როგორც გითხარით, მეორე ტურში ვნახავთ.
- თქვენი კამპანია მეორე ტურისთვის რით განსხვავდება პირველი ტურის კამპანიისგან? თუ, ამ მხრივ, არაფერი შეცვლილა?
- ჩვენი კამპანია არის ის, რომ საქართველო არის გარკვეული საფრთხეების წინაშე - ეს არის ავტორიტარიზმის საფრთხე, ერთპარტიული მმართველობის საფრთხე და ა.შ. ამიტომ მოვუწოდებთ ჩვენს ამომრჩეველს, იაქტიუროს.
დღეს ჩვენ ვხედავთ, რომ გაქრა პროდასავლური ოპოზიცია და დარჩა ერთადერთი პარტია - „ნაციონალური მოძრაობა“. აქამდე თუ არსებობდნენ პარტიები, რომლებიც რაღაც ფაქტორს წარმოადგენდნენ და პროდასავლურ პარტიებად ითვლებოდნენ, დღეს ასეც აღარ არის. ამ ფონზე, წესით, ამან უნდა იმუშაოს. მაგრამ წინასწარ ამის განჭვრეტა ძნელია, მით უმეტეს, როდესაც დრო ცოტაა და შესაძლოა, კარგად გააზრებისა და გაცნობიერების პრობლემაც დადგეს.
- ოპოზიციის მხარდაჭერას რამდენად ელოდებოდით მათი თქვენდამი დამოკიდებულების გათვალისწინებით?
- ოპოზიციურ სპექტრში იყვნენ და არიან ადამიანები, რომლებმაც ეს საფრთხე გააცნობიერეს და მათგან წამოვიდა პირველი გზავნილები. იგივე ბერძენიშვილის ნათქვამი, მაგრამ რაღაც მომენტში ეს გზავნილი არ გადაიქცა რაღაც მკაფიო და საყოველთაო გზავნილად.
ცხადია, ეს დამაზიანებელია ყველასთვის. ერთ-ერთმა საერთოდ დაშლა გამოაცხადა და გაქრა, პარტიაში მხოლოდ ერთი-ორი ადამიანი დარჩა. ამ მიმართულებითაც, ვფიქრობ, ის შეცდომები, რაც ამ პარტიებს აქამდეც ჰქონდათ, ისევ აქვთ და ეს შეცდომები, ჩემი აზრით, ვნებს არა „ნაციონალურ მოძრაობას“, არამედ საზოგადოებას.
„ნაციონალური მოძრაობა“ „ქართულ ოცნებას“ მმართველი პარტიის საკონსტიტუციო უმრავლესობის პირობებში დაუპირისპირდება თუ სხვა პირობებში, ეს გადამწყვეტი ფაქტორი არ არის. ჩვენ ერთ შემთხვევაშიც და მეორეშიც ვეცდებით და ვიქნებით შემაფერხებელი „ქართული ოცნებისთვის“.
თუკი „ქართულ ოცნებას“ ექნება საკონსტიტუციო უმრავლესობა, ცხადია, ჩვენი წინააღმდეგობა ნაკლებ ეფექტიანი იქნება, მაგრამ ამით „ნაციონალურ მოძრაობას“ არაფერი დააკლდება, რადგან ჩვენ ორივე შემთხვევაში ვიბრძოლებთ.
ეს არ არის გადამწყვეტი „ნაციონალური მოძრაობისთვის“, ეს გადამწყვეტია მთლიანად საქართველოსთვის. რამდენად მავნებლურ კანონებს მიიღებს „ქართული ოცნება“, ეს „ნაციონალური მოძრაობის“ ბრძოლას ვერაფერს უზამს და საზოგადოება და იგივე ოპოზიციური სპექტრი ამ პრობლემას თუ გააცნობიერებს, კარგი იქნება, თუ არა და, 4 წლის განმავლობაში ნახა საზოგადოებამ, ჩვენ როგორი ბრძოლა შეგვიძლია და როგორი ეფექტიანები ვიყავით და მომავალი 4 წლის განმავლობაში გაცილებით ეფექტიანები ვიქნებით, რადგან უფრო მეტი მხარდამჭერი გვყავს და გვაქვს უფრო მაღალი რეპუტაცია, ვიდრე გუშინ გვქონდა.
- ცალკეულ საკითხებთან დაკავშირებით თანამშრომლობას თუ აპირებთ იგივე იმ პარტიებთან, ვინც ახლა მხარი არ დაგიჭირათ?
- ჩვენ, მიუხედავად იმისა, რომ ოპოზიცია ამ წლებშიც ძალიან არაკეთილსინდისიერად იქცეოდა ჩვენ მიმართ, ყველა იმ საკითხში, რომელიც სჭირდებოდა ქვეყანას, სწორედ ჩვენ ვიყავით თანამშრომლობის ინიციატორები.
ჩვენ არ ვყოფილვართ აროგანტული არც ერთი ოპოზიციური ძალის მიმართ. ასეთი რამ „ნაციონალურ მოძრაობას“ არ ჰქონია. პირიქით, ჩვენ გვესმის, რომ არსებობს საზოგადოება და არსებობს საზოგადოების წარმომადგენლობა და ჩვენ ამ მიმართულებით პრობლემა არ გვაქვს.
- ხელისუფლებასთან თანამშრომლობაც შეიძლება, თუნდაც ცალკეულ საკითხებთან დაკავშირებით?
- რაღაც ცვლილება არის დამაზიანებელი და დამღუპველი ქვეყნისთვის და რაღაც ცვლილება არის შედარებით, ასე ვთქვათ, არანაირი შედეგის მომტანი. გააჩნია, რაზე ვლაპარაკობთ.
მაგალითად, ჩვენ მიგვაჩნია, რომ პრეზიდენტის ინსტიტუტის დასუსტება დღევანდელ პირობებში საქართველოს დემოკრატიისთვის ძალიან უკან გადადგმული ნაბიჯი იქნება. გარდა ამისა, არის ის ფაქტორიც, რომ 2018 წლის საპრეზიდენტო არჩევნები გარდამტეხი იქნება და სწორედ ამის ეშინიათ. ისინი ხვდებიან, რომ გაცილებით სუსტები არიან და უფრთხიან საპრეზიდენტო არჩევნებს.
დღეს ეს არის რეალობა. მათთვის და ბიძინა ივანიშვილისთვის საპრეზიდენტო არჩევნები არის მთავარი საფრთხე. ამიტომ დაიწყეს პრეზიდენტის წინააღმდეგ ბრძოლა.
- არსებობს რამე ისეთი საკითხი, რაზეც „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ შეიძლება, „ქართულ ოცნებასთან“ ითანამშრომლოს?
- ჩვენ გვაქვს ძალიან მკაფიოდ ჩამოყალიბებული პრინციპები და რაც ამ პრინციპებს არ ეწინააღმდეგება და ქვეყნის ინტერესში შედის, ცხადია, შეიძლება. მაგალითად, გაგახსენებთ, რომ გასულ წელს პარლამენტში განათლების შესახებ კანონში ცვლილებების ინიციატივა მქონდა და ეს კანონი სამჯერ გავიტანე და პირველი მოსმენით უკვე მიღებულიც იყო. რომ მიხვდნენ, რომ ამ კანონის მიღება აუცილებელი იყო, ჩემი კანონის მეორე მოსმენის წინ შემოიტანეს იგივე თავისი სახელით და, ცხადია, ჩვენ ამას მხარი დავუჭირეთ, რადგან ქვეყნისთვის იყო საჭირო. ამ შემთხვევაში ჩემთვის და ჩვენთვის მნიშვნელოვანი ის იყო, რომ ეს კანონი გასულიყო და არა ის, ვისი სახელი ეწერებოდა. ასეთ შემთხვევებში თანამშრომლობა კი არა, ჩვენც ვაძლევთ ხმას.
- პარლამენტში შესვლა-არშესვლასთან დაკავშირებით პარტიის შიგნით იყო დაპირისპირება და ეს პრობლემა მოგვარებულია? ან, თუკი მეორე ტურში „ნაციონალური მოძრაობა“ ვერ აიღებს საჭირო მანდატებს, ეს პარტიის შიგნით ვითარებას კიდევ ხომ არ დაძაბავს?
- „ნაციონალური მოძრაობა“ არის დემოკრატიული პრინციპების პარტია და 2012 წლიდან, რაც მე ამ პარტიაში ვარ, არ მახსოვს მეტ-ნაკლებად მნიშვნელოვანი საკითხი, მსჯელობის საგანი რომ არ გამხდარიყო. ამის შემდეგ გადაწყვეტილება უმრავლესობით მიიღებოდა. ამიტომ, რომ გითხრათ, რომ ეს იყო რაღაც გამონაკლისი ან დაპირისპირება, არ ვიქნები მართალი.
ეს ძალიან ნორმალურია და პირიქით, არანორმალური ის არის, როდესაც ასეთ საკითხებზე არ არის სხვადასხვა აზრი და არ არის ხედვები. მიუხედავად იმისა, რომ მე, მაგალითად, პირველივე წუთიდან ვამბობდი, რომ ჩვენ უნდა შევიდეთ პარლამენტშიც და მეორე ტურშიც უნდა მივიღოთ მონაწილეობა-მეთქი, მე მესმოდა იმ ადამიანების არგუმენტების, რომლებიც ამბობდნენ, არ უნდა შევიდეთო, იმიტომ, რომ საკმაოდ დიდი ძალადობა იყო არჩევნებზე, საკმაოდ ბევრი და ძლიერი მანიპულაცია იყო და მათი არგუმენტი გასაგები გახლდათ.
ნორმალური ტიპის პარტია სწორედ ასე უნდა ვითარდებოდეს. რაღაც შეიძლება საჯარო იყოს, რაღაც - ნაკლებად საჯარო, თუ როგორ მიდის პარტიის შიგნით განხილვა. მაგრამ მთავარი არის ის, რომ მიდის განხილვა და ეს არის ჩვენი მონაპოვარი ბოლო წლების საქართველოში. სადაც განხილვა არ ხდება და ერთი კაცის სურვილის შესრულებაზეა გადასული პარტია, მიუხედავად იმისა, რას ფიქრობენ ცალკეული წევრები, ხომ ეტყობა პარტიასაც და ქვეყანასაც...
- ეს აქტივისტების დონეზეც ასეა?
- პოლიტსაბჭოში თუ განსხვავებული აზრია, რატომ არ უნდა იყოს აქტივისტების დონეზე?! ეს ძალიან ბუნებრივია. როგორ წარმოგიდგენიათ, ნახევარმილიონიან მხარდამჭერებში განსხვავებული აზრი არ იქნება? არაბუნებრივი და არანორმალური იქნება ის, თუ განსხვავებული აზრი არ იქნება. შემდეგ პროცესებსაც სწორედ ამ განსხვავებული აზრების საფუძველზე ვაფასებთ.
- პარლამენტში შესვლასთან დაკავშირებით აზრთა სხვადასხვაობის გამო გაჩნდა მოსაზრება, რომ ეს არის პარტიის ნაწილის დაპირისპირება სააკაშვილთან. ეს ასეა?
- არა, სააკაშვილთან პარტიის არანაირი დაპირისპირება არ არის, იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ მან გამოხატა თავისი პოზიცია და ვიღაც იყო ამ მოსაზრების მომხრე და ვიღაც - არა და სააკაშვილი მარტო არ ყოფილა. პარტიის შიგნით კი ამაზე განხეთქილება და დაპირისპირება რომ არ ყოფილა, უკვე გითხარით.
ეს ერთი და მეორე - არც მიხეილ სააკაშვილს არასოდეს ჰქონია პრობლემა იმასთან დაკავშირებით, რომ რაღაც საკითხთან მიმართებაში ის შეიძლება უმცირესობაში აღმოჩენილიყო. ამით არც სააკაშვილის და, ზოგადად, არც ერთი ლიდერის რეპუტაცია არ ილახება. პირიქით, ჩვეულებრივი მოვლენაა, როდესაც მას აქვს რაღაც აზრი და უმრავლესობა არ ეთანხმება.
ეს აქამდეც ყოფილა. მაგალითად, მე შეგახსენებთ, რომ მისი იდეა და არჩევნების წინ პარტიის მიმართ მოწოდება იყო, რომ დაეცვათ ქალთა კვოტები. პარტიის შიგნით კი შიდა არჩევნების ჩატარება გადაწყდა. ჩვენ ამ გზით წასვლა გადავწყვიტეთ და არა კვოტების გზით, მაგრამ არაფერი დრამატული არ მომხდარა და ასე იყო ახლაც.
მიხეილ სააკაშვილს აქვს ხოლმე სამუშაო იდეები და ძალიან გახსნილია მსჯელობისთვის. ესეც ერთ-ერთი სამუშაო იდეა იყო.
- ამ გადაწყვეტილების შემდეგ სააკაშვილმა განცხადება გაავრცელა, სადაც ამბობდა, რომ მთავარი პარტიის ერთიანობის შენარჩუნება იყო და მისი ეს განცხადებაც მიუთითებს, რომ ვითარება არცთუ ჩვეულებრივი იყო. პარტიის გაყოფის საფრთხე გადალახულია? ან ეს საფრთხე რამდენად აქტუალურია?
- არ არის აქტუალური. ეს პრობლემა საერთოდ არ დამდგარა და იმედია, არც დადგება.