მიმდინარე წლის 29-30 სექტემბერს საკონსტიტუციო სასამართლომ, გიორგი პაპუაშვილის, კონსტანტინე ვარძელაშვილის, ქეთევან ერემაძისა და ოთარ სიჭინავას მონაწილეობით მიღებული ბოლო გადაწყვეტილებები გამოაცხადა.
სასამართლომ გადაწყვეტილება, თითქმის ერთ წლის შემდეგ, „რუსთავი 2“-ის ორ საკონსტიტუციო სარჩელზეც გამოიტანა და მოსარჩელის მოთხოვნები დააკმაყოფილა. კერძოდ, სასამართლოს პირველმა კოლეგიამ ანტიკონსტიტუციურად ცნო დაუყოვნებლივი აღსრულების ნორმის ის ნორმატიული შინაარსი, რომელიც სადავო ქონების საკუთრებაში გადაცემის შესახებ სასამართლო გადაწყვეტილების დაუყოვნებლივ აღსრულებას ითვალისწინებს და, ასევე, ნორმა, რის საფუძველზეც ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ში, პირველი ინსტანციის მოსამართლის, თამაზ ურთმელიძის მიერ დროებითი მმართველის დანიშვნა გახდა შესაძლებელი.
მართალია, საკონსტიტუციო სასამართლომ, თავის დროზე, აღნიშნულ საქმეებზე დროული რეაგირებითა და სადავო ნორმის საბოლოო გადაწყვეტილების გამოტანამდე შეჩერებით შეძლო „რუსთავი 2“-ის უფლებების შეუქცევადი დარღვევის თავიდან არიდება, მაგრამ მოცემულ შემთხვევაში აღნიშნული სარჩელების პრიორიტეტულად განხილვას „რუსთავი 2“-ისთვის არსებითი მნიშვნელობა არ ჰქონდა.
დღესდღეობით, გაცილებით მნიშვნელოვანია „რუსთავი 2“-ის იმ საკონსტიტუციო სარჩელის დროული გადაწყვეტა, რომელიც გარიგების ბათილობის ნორმას ეხება, რადგან საერთო სასამართლოების მსჯელობა სწორედ ამ მუხლს ეყრდნობა და მისი არაკონსტიტუციურად ცნობის შემთხვევაში, არსებითად შეიცვლება საქმის გარემოებები და, დიდი ალბათობით, ეს უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილებაზეც იქონიებს გავლენას.
სამწუხაროდ, სწორედ ასეთ მნიშვნელოვან საქმეზე ვერ მოხერხდა სასამართლოს ძველი შემადგენლობის მიერ გადაწყვეტილების მიღება და ეს მისია უკვე ახალ შემადგენლობას დაეკისრა.
აღსანიშნავია, რომ მოსამართლეებს, რომლებიც უფლებამოსილების განხორციელებას ფიცის დადების შემდეგ შეუდგებიან, კანონის თანახმად, აქვთ უფლებამოსილება, „რუსთავი 2“-ის საქმის არსებითი განხილვის დაწყება თავიდან მოითხოვონ. თუ რომელიმე მათგანი კანონით მინიჭებულ უფლებამოსილებას გამოიყენებს, ამ შემთხვევაში ამ კონკრეტულ საქმეზე არსებითი განხილვა ხელახლა უკვე მესამედ დაიწყება, რაც უპრეცედენტო შემთხვევაა.
შეგახსენებთ, რომ არსებითი განხილვის მეორედ დაწყება გამოწვეული იყო, პირველი კოლეგიის მოსამართლის, მერაბ ტურავას მიერ საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ კანონში შესული ცვლილებით მინიჭებული უფლებამოსილების გამოყენებით. კერძოდ, საქმის პლენუმისთვის დამოუკიდებლად გადაცემის შესაძლებლობით, რაც, ოთხი მოსამართლის წინააღმდეგობის მიუხედავად, მაინც დაკმაყოფილდა.
როგორც უკვე აღვნიშნეთ, „რუსთავი 2“-ის ინტერესებში უკვე დაკმაყოფილებულ ორ სარჩელზე მეტად, სწორედ გარიგების ბათილობის მუხლთან დაკავშირებული სარჩელის გადაწყვეტა იყო. თუმცა, ზემოხსენებულ ორ საქმესაც შეიძლება გავლენა ჰქონდეს უზენაეს სასამართლოში.
კერძოდ, აღნიშნული ორი საქმიდან ნათლად ჩანს, რომ პირველი ინსტანციის სასამართლოს მოსამართლე ურთმელიძემ არაკონსტიტუციურად განმარტა რამდენიმე ნორმა და არსებობს საშიშროება, რომ დანარჩენ შემთხვევაშიც არაკონსტიტუციურ განმარტებასთან გვქონდეს საქმე. შესაბამისად, უზენაეს სასამართლოს უფრო დიდი ყურადღება მართებს მის წინაშე დასმულ თითოეულ საკითხთან მიმართებით. სწორედ ამ ვითარებაში, აზრს მოკლებულია უზენაესი სასამართლოს მიერ საქმის ზეპირი მოსმენის გარეშე განხილვა.
შეგახსენებთ, რომ უზენაეს სასამართლოს გადაწყვეტილების მისაღებად ვადა წლის ბოლომდე აქვს. საკონსტიტუციო სასამართლოს ახალი შემადგენლობა კი მუშაობას დღეიდან შეუდგება. თუმცა, ჯერ უცნობია, როდის შეუერთდება მათ პარლამენტის მიერ დანიშნული მე-9 წევრი.