„ჩვენი უსაფრთხოების სისტემა, ივანიშვილის კონტროლქვეშ, მთლიანად მიმართულია მისი ძალაუფლების შენარჩუნებისკენ. მათი მთავარი ამოცანა ოპონენტების დევნაა და არა იმ ძალების განეიტრალება, რომლებიც ჩვენი ქვეყნისთვის რეალურად წარმოადგენენ საფრთხეს“, – ამ განცხადებას „ნაციონალური მოძრაობის“ საგარეო ურთიერთობათა მდივანი, გიგა ბოკერია, ქვეყანაში შექმნილ მდგომარეობაზე საუბრისას აკეთებს.
ჩვენ მას ბოლო პერიოდში უსაფრთხოების მხრივ გაჩენილ პრობლემებზე ვესაუბრეთ, რომელიც განსაკუთრებით წითელაშვილის სკანდალთან დაკავშირებით გააქტიურდა. ბოკერია ამბობს, რომ ეს რეალურად ერთი კომპონენტია და ქვეყანაში გაცილებით მძიმე ვითარებაა, რაც, მისივე თქმით, არჩევნებში „ნაციონალური მოძრაობის“ გამარჯვების შემდეგ შეიცვლება.
გიგა ბოკერია: პრობლემა ის არის, რომ ქვეყანაში უსაფრთხოების თვალსაზრისით მთავარ საფრთხეს ხელისუფლება ქმნის სწორედ იმ პოლიტიკით, რასაც ბოლო ოთხი წელია ატარებს. ყველაზე უფრო სამარცხვინო ფიგურასთან (ტრისტან წითელაშვილი. – რედ.) დაკავშირებული შემთხვევა, რომელმაც მედიისა და საზოგადოების ყურადღება მიიპყრო, რეალურად მხოლოდ ერთი კომპონენტია იმ ძალიან მძიმე სურათისა, რომელიც უკვე ოთხი წელია არსებობს, რადგან ხელისუფლებაში გვყავს ივანიშვილი და მისი გარემოცვა. მათ, უკეთეს შემთხვევაში, არანაირი ხედვა არ აქვთ ხოლმე იმასთან დაკავშირებით, როგორ უნდა დაიცვან ქვეყნის უსაფრთხოება, უარეს შემთხვევაში კი, რომლის მაგალითიც წითელაშვილის საქმეა, პირდაპირ მიუთითებს, რომ მიდის ჩვენი უსაფრთხოების სისტემის რღვევა.
– თქვენი აზრით, ეს ხელისუფლების უცოდინრობით ხდება, თუ მიზანმიმართულად? ანუ მთავარი საფრთხე სად არის?
– ვნახეთ, რომ მიმდინარეობს შეღწევა ჩვენი უსაფრთხოების სისტემაში. ვხედავთ, როგორ უწყობს ხელს ხელისუფლება იმ ძალების წინ წამოწევას, რომლებიც დეკლარირებულად პრორუსულები არიან. მხოლოდ იმაზე ვსაუბრობ, რაც ზედაპირზე დევს.
ვიცით, რომ ჩვენი ფულით ფინანსდებიან ჯგუფები, რომლებიც პირდაპირ პრორუსულ პროპაგანდას ეწევიან და თავად კოალიციაშია ხალხი, რომელიც პერიოდულად აქტიურდება და ახმოვანებს იმ პოლიტიკას, რომელსაც ივანიშვილი ატარებდა – რომ ევროპა და აშშ საფრთხეა. ეს განცხადებები ხომ საჯაროა...
– თუმცა, ხელისუფლებაც და ივანიშვილიც მუდმივად ამბობენ, რომ მათ დასავლური კურსი აქვთ...
– ცხადია, ეს არ არის დეკლარირებულად პრორუსული პოლიტიკა. საბედნიეროდ, ქართულ საზოგადოებაში ასეთი განწყობა არ არის და კურსის რადიკალური შეტრიალება შეუძლებელია. თუმცა, ის საჯარო განცხადებები, რომელიც ვახსენე, კორექტულად გამოთქმული პრორუსული პოლიტიკაა. ამაზე უფრო მნიშვნელოვანი კი პოლიტიკური ინფილტრაციაა, როდესაც პრორუსული პოლიტიკის ღიად გამტარებელი ჯგუფების ლეგიტიმაცია ხდება. ეს იმ პირობებში, როდესაც პროდასავლური პარტიები იდევნებიან. ეს არის მძიმე რეალობა, რომელიც ამ არჩევნებზე შეიცვლება.
ჩვენ ვსაუბრობთ უსაფრთხოებაზე და ამის გაგრძელებაა ის, რაც ეკონომიკაში ხდება. მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოში მნიშვნელოვანი პროცესები დაიძრა – თავისუფალი ვაჭრობა ევროკავშირთან, ასოცირების ხელშეკრულება და ა.შ. (რაც ინერციით გაგრძელდა) – ხელისუფლებამ ბევრად უფრო დიდი დრო დაუთმო რუსეთთან ურთიერთობისა და რუსული ბაზრის პროპაგანდირებას.
მე თავისუფლების მომხრე ვარ. ცხადია, რუსული ბაზარიც უნდა გამოვიყენოთ და სხვებიც, მაგრამ, როდესაც მთავრობა მთელ რესურსს ამაზე ხარჯავს, იმის ნაცვლად, რომ ეს რესურსი ევროპული და თავისუფალი ბაზრების ათვისებისა და თავისუფალი ვაჭრობის შეთანხმების შესრულებისთვის გამოიყენოს, ეს არის უმძიმესი შეცდომა. რუსეთზე დამოკიდებულების ზრდა სახიფათოა. ზოგადად, ერთზე დამოკიდებულებაა სახიფათო და მით უმეტეს, თუ ეს ერთი რუსეთია.
სხვა შეცდომაა, როდესაც დგახარ ერთ ადგილას და არ იზრდები, წინ არ მიდიხარ.
– იზრდება თუ არა წინასაარჩევნოდ ეს ხიფათი და რამდენად მოსალოდნელია, რომ რუსეთმა არჩევნების დროს გამოიყენოს ქვეყნის უსაფრთხოებაში შექმნილი პრობლემები?
– ბოლო ოთხი წელია, რუსეთი აქტიურობს და, სამწუხაროდ, ამას ჩვენი ხელისუფლება ხელს უწყობს. ამაზე უკვე ვისაუბრეთ და ცხადია, საარჩევნო პროცესში ეს პრობლემა უფრო მწვავდება, ბევრი ფაქტორის გამო.
ვხედავთ, როგორ აქტიურობს რუსეთი და ჩვენი ხელისუფლება არათუ საწინააღმდეგოდ არ მოქმედებს, ხელს უწყობს ამ ყველაფერს. ეს არც არის გასაკვირი, რადგან რუსეთი ამ ხელისუფლების ხელშეწყობით ბოლო ოთხი წლის განმავლობაში მუდმივად ატარებდა საკუთარ ინტერესებს და ახლა უკვე ხვდებიან, რომ ამ არჩევნებზე ეს შეიცვლება. ამიტომ ცდილობს, მაქსიმალურად გამოიყენოს ეს პერიოდი და ამიტომაც არის საჭირო განსაკუთრებული სიფრთხილე.
– რამდენად მოსალოდნელია რუსეთის მხრიდან ძალადობრივი ქმედებები?
– ძალადობრივი ქმედებების რისკი ყოველთვის არსებობს, განსაკუთრებით მაშინ, თუ ქვეყნის შიგნით არეულობაა და ეს ქმედებები კონსტიტუციური სივრციდან გადის. ჩვენ, მოქალაქეები, ამას არ დავუშვებთ.
– ძალოვნები მზად არიან, რომ ამ საფრთხეს გაუმკლავდნენ?..
– არა, რა თქმა უნდა. სამწუხაროდ, დღეს ჩვენი უსაფრთხოების სისტემა, ივანიშვილის კონტროლქვეშ, მთლიანად მიმართულია მისი ძალაუფლების შენარჩუნებისკენ. მათი მთავარი ამოცანა ოპონენტების დევნაა და არა იმ ძალების განეიტრალება, რომლებიც ჩვენი ქვეყნისთვის რეალურად წარმოადგენენ საფრთხეს. უფრო მეტიც, მათთან ერთად მოქმედებენ საზოგადოების წინააღმდეგ.
– პრეზიდენტი და ხელისუფლება ერთ გუნდს აღარ წარმოადგენს. ამ ფაქტორის გათვალისწინებით, უშიშროების საბჭო მაინც თუ არის ადეკვატური არსებული საფრთხეების მიმართ?
– უშიშროების საბჭო პრეზიდენტის საკონსულტაციო ორგანოა და ცხადია, სწორედ ამ საფრთხეების ანალიზს უნდა აკეთებდეს. დღეს კი, უშიშროების საბჭოცა და კრიზისების საბჭოც (ან ამ ორგანოს დუბლირება რა იყო, მაგრამ ახლა ამას თავი დავანებოთ) იმ ადამიანის კონტროლქვეშაა, რომელსაც საფრთხეების ანალიზის არა თუ სურვილი არ აქვს, არამედ სწორედ ქვეყნის საწინააღმდეგო ნაბიჯებს დგამს.
პრეზიდენტის უშიშროების საბჭო ისედაც ვერაფერს იზამს, ფუნქციიდან გამომდინარე, მაგრამ მთავარია ის, რაც გითხარით – ივანიშვილს ამის სურვილი არ აქვს. ეს აუცილებლად შეიცვლება ამ არჩევნებზე.
– წითელაშვილის საქმეზე უშიშროების საბჭოს არაფერი უთქვამს, მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყნის უსაფრთხოებაზეა საუბარი.
– მიმაჩნია, რომ პრეზიდენტს ამ და კიდევ ბევრ სიტუაციაში ბევრად უფრო მკაცრი და ხისტი პოზიცია უნდა ჰქონოდა, მაგრამ პრეზიდენტზე საუბარი არარელევანტურად მიმაჩნია, რადგან გვყავს რეალური მმართველი – ივანიშვილი, რომელიც მთავრობას აკონტროლებს. პრეზიდენტს არ აქვს პოლიტიკური წონა და ხშირად ნება, რომ თავისი მოვალეობა შეასრულოს. ეს, სამწუხაროდ, იმ მთავარი პრობლემის დანამატია.
– ფიქრობთ, რომ ეს მარგველაშვილის ნების გამოა და უფრო მეტი აქტიურობა შეუძლია, თუ ეს მისი შემცირებული უფლებებით არის განპირობებული?
– პრეზიდენტი არჩეულია საქართველოს მოქალაქეების მიერ, მიუხედავად იმისა, რომ ყველამ ვიცით – ის ივანიშვილის შერჩეული იყო. ფაქტია, რომ ის არჩეულია და აქვს არჩეულის ლეგიტიმაცია. ამიტომ, ცხადია, მას გაცილებით ბევრის გაკეთება შეუძლია.
თუმცა, ისიც უნდა ვთქვათ, რომ, როდესაც ქვეყანაში ამხელა პრობლემა გვაქვს, რასაც ივანიშვილის მმართველობა ჰქვია, არ მგონია, მარგველაშვილის საკითხი ასეთი მნიშვნელოვანი იყოს, ის არ მართავს ქვეყანას.
– ივანიშვილი ისევ ისეთი გავლენიანია, როგორიც ხელისუფლებაში მოსვლის დროს იყო? ვგულისხმობ ხელისუფლებაზე გავლენას. ისევ ისეთი ძალა აქვს?
– არა, ძალა რანაირად აქვს?! მას პრაქტიკულად ამომრჩევლის მანდატი აღარ აქვს და ეს გამოჩნდება არჩევნებზე. ის ოთხი წლის წინათ აირჩიეს და ამ ხნის განმავლობაში, ყველა მიმართულებით – დემოკრატიაში, ეკონომიკაში, პოლიტიკურ საკითხებში და ა.შ. – კრახი განიცადა. ქვეყანაში შექმნილი მძიმე მდგომარეობა სწორედ მისი პოლიტიკის შედეგია.
ამიტომაც, ცხადია, რომ მან მხარდაჭერა დაკარგა და ეს ამ არჩევნებზეც გამოჩნდება და შემდეგზეც. მაგრამ, თუ ჩვენ ვსაუბრობთ იმაზე, აკონტროლებს თუ არა ხელისუფლებას, როგორც ასეთს, რა თქმა უნდა, აბსოლუტურად აკონტროლებს.
არაფერი შეცვლილა. ის, რომ ღარიბაშვილი სხვა, უფრო კორექტულად მოსაუბრე ადამიანით ჩანაცვლდა, არსებითად ხომ არაფერს ცვლის. პოლიტიკური თვალსაზრისით არაფერი შეცვლილა, ივანიშვილი ისევ ერთპიროვნული მმართველია და თან არაფორმალური. ეს იცის ყველამ და ამის შედეგი კარგად ჩანს ქვეყანაში არსებული მდგომარეობით. მაგრამ, კიდევ ვიმეორებ, ეს 2 თვეზე ნაკლებ დროში შეიცვლება.
– პარტიული თვალსაზრისით, იგივე ალასანიასა და რესპუბლიკელების გარეშე „ქართული ოცნება“, თუნდაც ივანიშვილის ფაქტორის გათვალისწინებით, რამდენად ძლიერი მოთამაშეა?
– მათ გამოყოფაზე კომენტარს არ გავაკეთებ. ეს ხელისუფლება ყოველთვის იყო ივანიშვილის პოლიტიკური გუნდი და ასეა ახლაც. ვიღაც ამ გუნდიდან წავიდა თუ გააგდეს, ეს არცერთ ეტაპზე არსებითად არ ცვლიდა მმართველობის შინაარსს.
რა თქმა უნდა, ის, რომ კოალიციიდან დასავლური ორიენტაციის ხალხი განდევნეს, ნამდვილად არის სიმპტომატური, მაგრამ დასუსტება-გაძლიერების თვალსაზრისით, არაფერს ცვლის. მმართველი გუნდი მათმა წასვლამ კი არა, იმან დაასუსტა, რომ ივანიშვილის მმართველობის შედეგი საზოგადოებამ საკუთარ თავზე იგრძნო, ზოგმა – ადრე, ზოგმა – გვიან და დღეს, ფაქტობრივად, ყველა ხედავს. მას ამომრჩევლის პოლიტიკური ნდობა აღარ აქვს. ეს არის მთავარი.
– 2012 წელს ივანიშვილს პოლიტიკური ნდობა ჰქონდა, თუ ამომრჩეველზე გავლენა სხვა ფაქტორებმა მოახდინა?
– არჩევნებზე მან მოიპოვა მანდატი, მიიღო უმრავლესობის სერიოზული მხარდაჭერა და ამ მხარდაჭერით მოვიდა ხელისუფლებაში. საზოგადოების დიდ ნაწილს დიდი მოლოდინი ჰქონდა, რომ კეთილდღეობაში იცხოვრებდა და მის პირად ხარჯებსაც კი ივანიშვილი გადაიხდიდა. მარტივად რომ ვთქვათ, ეს კაცი მათ ეუბნებოდათ, რომ, როგორც ჩემს სოფელში ვიხდი, ისე გადაგიხდით ყველაფერსო და ამან სერიოზული ეფექტი მოახდინა.
ცხადია, ეს არ ყოფილა ერთადერთი მიზეზი და იყო სხვა მიზეზებიც. დემოკრატიის წესი ასეთია – ვინც იღებს მანდატს, ის მოდის ხელისუფლებაში. მან მანდატი მიიღო და მოვიდა ხელისუფლებაში, რაც დემოკრატიის თვალსაზრისით ძალიან კარგი იყო, მაგრამ მას არ ჰქონდა არც კომპეტენცია და არც ხედვა, მოქმედებდა და ამ დარჩენილ მოკლე დროში, მოქმედებს მავნებლური ინსტინქტებით. შედეგიც შესაბამისი დადგა. დემოკრატიის კარგი თვისება კი ის არის, რომ არჩევნებზე ეს, ასევე, დემოკრატიულად შეიცვლება.
– ბოლო დღეებში პროდასავლური ნიშნით ახალი ბლოკი შეიქმნა. რამდენად თვლით ამ გაერთიანებას პროდასავლური ოპოზიციისა და, პირველ რიგში, „ნაციონალური მოძრაობის“ საპირწონედ?
– ვინც ივანიშვილს საკუთარ ოპონენტად მიაჩნია, მასზე მუდმივად ზეწოლას ახორციელებს. ერთი მხრივ, ბურჭულაძე სულ ამბობდა, რომ მის პარტიაზე ხორციელდება ზეწოლა და მეორეს მხრივ, ყოველგვარი შეთქმულების თეორიების გარეშე, მე ვხედავ იმასაც, რომ ის პოლიტიკური ჯგუფები, რომლებიც ბურჭულაძესთან გაერთიანებისკენ მიილტვიან, კონტროლირებადი არიან ფინანსურად თუ პოლიტიკურად.
მაგრამ ამას არანაირი შედეგი არ მოჰყვება არჩევნებზე შედეგის თვალსაზრისით. ამით ის ამომრჩევლის ნდობას ვერ მოიპოვებს. ოქტომბერში ეს მთავრობა შეიცვლება და ახალ ხელისუფლებას განსხვავებული პრიორიტეტები ექნება. არა ინტრიგები და პოლიტიკური ოპონენტების დევნა, არამედ საქმის კეთება.
– როდესაც არჩევნებში გამარჯვებაზე საუბრობთ, რამდენად იგულისხმება ამაში კონკრეტულ ძალებთან ერთად სამთავრობო კოალიციის შექმნის შესაძლებლობა და, სავარაუდოდ, ვისთან?
– ჩვენ გამარჯვებისთვის ვიბრძვით და ამის საფუძველი გვაქვს. ვმუშაობთ ამომრჩეველთან და ამ 50 დღეშიც გავაგრძელებთ, რომ ჩვენს ამომრჩევლამდე მივიტანოთ ის ხედვა, როგორ ვაპირებთ ქვეყნის მძიმე ეკონომიკური მდგომარეობიდან გამოყვანას.
გეგმა კარგად არის გააზრებული და ჩვენ ამაზე მუშაობას ვაგრძელებთ. პირველი ამოცანაა ბიუროკრატიის შემცირება, გადასახადების დაწევა და ეკონომიკის სწრაფი ზრდა. ეს არის ქვეყნის წინსვლის ერთადერთი გზა და იმედი მაქვს, რომ ამას ამომრჩეველი მხარს დაუჭერს. ამიტომაც მაქვს იმედი, რომ ამ მანდატს ჩვენ მოვიპოვებთ.
თუ სხვანაირი შედეგი დადგება და ამომრჩეველი გადაწყვეტს, რომ რამდენიმე პარტიამ უნდა მართოს ქვეყანა, ამაზე იმ ვითარებაში უნდა ვისაუბროთ. ჩვენი წითელი ხაზები ცნობილია – ის პოლიტიკური ძალები, რომლებიც ივანიშვილის კონტროლქვეშ არიან და სიძულვილსა და ღალატს ქადაგებენ, ჩვენი პარტნიორები ვერასდროს იქნებიან.
– თეორიულ დონეზე „ქართულ ოცნებასთან“ თანამშრომლობა შესაძლებელია?
– ფუნდამენტური წითელი ხაზი, ეს არის პუტინის ორბიტაზე ყოფნა. ეს არის ხალხი, რომელიც არის ივანიშვილის გავლენის ქვეშ და ეს არის ხალხი, რომელიც სიძულვილსა და ძალადობას ქადაგებს. როგორც წესი, ასეთი თვისებების ხალხი ერთიანდება ხოლმე, მაგრამ ცხადია, არის გამონაკლისებიც, რომლებიც უფრო სერიოზულად გამოიყურებიან, მაგრამ ჩვენი პარტნიორები ვერ იქნებიან, რადგან ივანიშვილის გავლენის ქვეშ იმყოფებიან.
– თქვენი მთავარი დაპირება ამომრჩევლისთვის რა არის, რით უნდა იხელმძღვანელონ არჩევანის გაკეთებისას?
– ეს არის ეკონომიკური გარემოს ფუნდამენტური შეცვლა – გადასახადების რადიკალური დაწევა და სახელმწიფო ხარჯების შემცირება. მავნებლური ბიუროკრატიის ხარჯის შემცირების შედეგად ამის შესრულება სრულიად შესაძლებელი იქნება.
ფუნდამენტური საკითხია რეგულაციების შემცირება, რაც დღეს ბარიერებს ქმნის. ამ ყველაფრის ხარჯზე კი სწრაფი ეკონომიკური აღმავლობა, რომელიც სამუშაო ადგილების შექმნის საფუძვლად იქცევა. ამასთანავე, იმ რეფორმების რეალურად გატარება, რომელიც ჩვენი დაწყებული იყო და ამ ხელისუფლებამ არა თუ არ გააგრძელა, არამედ რეგრესისკენ შეაბრუნა. ეს არის სასამართლოსა და სამართალდამცავი ორგანოების რეფორმები. მოკლედ, მე ამ ორ საკითხს გამოვყოფდი. თუმცა, ჩვენი გეგმა მრავალმხრივია და ყველა მიმართულებას ეხება.