2011-ci ildə Gürcüstanın yeddinci çağırış parlamenti kommunist totalitar və faşist ideologiyalarının əsaslarının qızışdırılmasına, məhv edilməsinə qarşı qabaqlayıcı tədbirlərin həyata keçirilməsini nəzərdə tutan “Azadlıq Xartiyası”nı üçüncü oxunuşda 81 səslə təsdiqlədi. Kommunist totalitar və faşist simvolları, abidələr, barelyeflər, yazılar, küçələr, meydan, kənd və qəsəbə adlarının aradan qaldırılmasını nəzərdə tutur.
Gürcüstan parlamentinin təsdiq etdiyi “Azadlıq Xartiyası” kommunist totalitar simvolizmini izah etməyib. 2013-cü il dekabrın 25-də Gürcüstan parlamenti üçüncü oxunuşda Gürcüstanın “Azadlıq Xartiyasına dəyişiklik edilməsi haqqında” qanun layihəsini 87 səslə təsdiqləyib. Xüsusilə, ikinci maddəyə kommunist totalitar simvolizmini izah edən “e” və “f” yarımbölmələri əlavə edilmişdir.
Yuxarıda deyilənlərə əsasən, “Azadlıq Xartiyası”nın ikinci maddəsinin “e” və “f” yarımbəndlərinə əsasən kommunist totalitar simvolizmi insan hüquqlarının pozulması ilə səciyyələnən kommunist totalitar rejimini ifadə edən şeydir - kütləvi fiziki terrorun müxtəlif formaları; fərdi və kütləvi qətllər və məhv; işgəncə və qul əməyi ilə; etnik və dini zəmində təqib; Vicdan, fikir və ifadə azadlığını məhdudlaşdırmaqla və s.
2022-ci il aprelin 18-də Marneuli Bələdiyyə Şurasında müzakirə edilən məsələlərdən biri də sovet dövründən qalan kəndlərin adlarının dəyişdirilməsi ilə bağlı olub. Bu konkret halda kəndlərin adlarının dəyişdirilməsi müzakirə mövzusu olub: Kirovka və Şaumyan. Marneuli Bələdiyyə Şurasının aparat rəhbəri Nino Beridzenin sözlərinə görə, Marneuli şəhər meriyasında xüsusi komissiya yaradılıb və o, kənd sakinləri ilə əməkdaşlıq edərək Kirovki kəndi və Şaumyan kəndi üçün bir neçə ad variantı seçib. O cümlədən, Kirovka kəndi “Yaşıl təpə” və ya “Dostluq”, Şaumyan kəndi isə “Yuxar Şulaver” adlanacaq. Komissiyadan coğrafi obyektlərin adlarını təsdiqlədikdən sonra yerli özünüidarəetmə qərar verəcək.
Kəndlərin adlarının dəyişdirilməsi ilə bağlı yerli mətbuatda məlumat yayılan kimi vətəndaşlar sosial şəbəkələrdə fəal şəkildə Kirovka kəndinin “Mameyi” adlandırılmasını tələb ediblər. Aprelin 20-də Marneuli Bələdiyyəsinin Meriyası Kirovka kəndinin adının dəyişdirilməsi ilə bağlı yerli sakinlərlə görüşüb. Kirovka kəndinin sakinləri bələdiyyənin təklif etdiyi versiyalar “Dostluq” və “Yaşıl Təpə” olduğu halda, kəndin sovet dövründən əvvəlki “Mameyi” [Mamay] adının bərpasını tələb edirdilər. Yerli hökumət nümayəndələri bildiriblər ki, Kirovki əhalisi iki addan birini seçməli olub. Yerlilərdən bəziləri “Yaşıl təpə”yə üstünlük verib. Onlar həmçinin adın iki dildə - gürcü və azərbaycan dillərində yazılmasını tələb ediblər.
“Fakt-Meter”ə açıqlama verən “Salam” platformasının həmtəsisçisi Kamran Məmmədli bildirib ki, Marneulinin özünüidarəetməsinin Kirovka kəndində keçirdiyi görüş kortəbii şəkildə planlaşdırılıb və çox az adam iştirak edib. “Marneuli özünüidarəetməsinin keçirdiyi görüşdə sakinlərə bildiriblər ki, onların yalnız iki alternativi var: ya “Dostluq”, ya da “Yaşıl Təğə”. Buna görə də bu iki alternativ arasında seçim etməli oldular. [İclas iştirakçılarına] proses tam izah edilmədi və bildirmədilər ki, kənd sakinləri adla bağlı alternativ təşəbbüs irəli sürə bilərlər”, - Məmmədli bizə bildirdi.
Qeyd edək ki, son on ildə kənd rəsmi olaraq Kirovka adlanırdı. Buna baxmayaraq, Marneuli bələdiyyəsinin əhalisi “Mameyi” olaraq adlandırır. Məhz bu adla Kirovka kəndinə müxtəlif qeydlərdə, o cümlədən 1771-ci ildə Gürcüstanda elmi ekspedisiyada olmuş alman tədqiqatçısı İohan Güldenştedtin qeydlərində rast gəlmək olar (Güldenştedtin Gürcüstana səfəri. 1-ci cild, səh. 243).
Aprelin 26-da Kirovki kəndinin əhalisi “Salam” platformasının dəstəyi ilə Marneuli Şəhər İcra Hakimiyyətinə və Şəhər Şurasına kollektiv ərizə (təxminən 200 imza) daxil edərək, onların seçim prosesinə cəlb olunmasını xahiş ediblər və kənd adı olaraq yerli özünüidarəetmə orqanına “Mameyi“ adını təklif etdilər. Kamran Məmmədli bildirir ki, əhali ərizəyə cavab almayıb.
Aprelin 28-də “Salami”nin təşkilatçılığı ilə Kirovka (Mameyi) kənd əhalisinin təşəbbüs qrupu ilə Marneuli bələdiyyəsinin meri arasında görüş keçirilib. Təşəbbüs qrupunun üzvləri bir daha kəndin toponiminin dəyişdirilməsi zamanı “Mameyi” tarixi adının bərpa olunmasını tələb ediblər. Mer sakinlərə kömək edəcəyinə söz verib və işə baxılması üçün əlavə vaxt istəyib.
“Marneuli Meri ilə görüşdən sonra sakinlərlə birlikdə meriyanın qərarını gözləyirdik. Heyf ki, sakinlərlə bələdiyyə sədri arasında daha ünsiyyət yox idi. Əhalinin dəfələrlə cəhdlərinə baxmayaraq, yerli özünüidarəetmə əhaliyə məhəl qoymayıbdır”, - Kamran Məmədli “Fakt-metr”ə açıqlamasında bildirib.
İyulun 7-də kəndin təşəbbüs qrupu kəndin adının dəyişdirilməsi ilə bağlı ümumi yığıncaq keçirmək xahişi ilə Marneuli bələdiyyəsinin meriyasına müraciət edib. Sözügedən açıqlamaya cavab olaraq təşəbbüs qrupu kənd sakinləri tərəfindən təklif olunan “Mameyi” adının etimologiyası ilə bağlı meriyadan suallar alıb və Mameyin ictimai və ya dövlət xadiminin adı olub-olmaması ilə də maraqlanıb.
Cavab aldıqdan sonra iyulun 19-da təşəbbüs qrupunun üzvləri bir daha yerli özünüidarəetmə orqanlarına müraciət ediblər ki, qeyd olunan suallara kəndin ümumi yığıncağının keçirilməsi prosesində cavab veriləcək, indiki mərhələdə əhali yalnız kəndin ümumi yığıncağının keçirilməsini tələb edirdi.
Kirovka kəndinin sakinləri hələ də yerli özünüidarəetmədən kənd yığıncağının keçirilməsi ilə bağlı cavab almayıblar. Əhali yerli özünüidarəetmədən cavab və reaksiya gözləyir.
“Fakt-Metr” hadisələrin inkişafını izləməkdə davam edəcək və lazım gələrsə, biz məsələyə qayıdacağıq.
Şəkil: İctimai Yayımçı
